Ελεύθερη η είσοδος σε μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους την Κυριακή

Δωρεάν θα είναι οι είσοδος στους αρχαιολογικούς χώρους και τα μουσεία τα οποία ανήκουν στο Δημόσιο, την Κυριακή 2 Φεβρουαρίου.

Σύμφωνα με τη σχετική υπουργική απόφαση που είναι σε ισχύ, η είσοδος στους αρχαιολογικούς χώρους, τα μνημεία και τα μουσεία είναι ελεύθερη, χωρίς την καταβολή εισιτηρίου, την πρώτη Κυριακή κάθε μήνα από 1 Νοεμβρίου έως 31 Μαρτίου εκάστου έτους.

Βόλτα σε ένα πολυκατάστημα 2500 χρόνων!

Αρχαία Άργιλος, Κερδύλλια Δήμου Αμφίπολης

Ένας φαρδύς πλακόστρωτος δρόμος οδηγεί από το λιμάνι μέχρι την Ακρόπολη. Ένα κτίριο με εμπορικό χαρακτήρα, μοναδικό για την αρχαϊκή Ελλάδα, βρίσκεται κοντά στο λιμάνι. Σε καταστήματα στην σειρά κατασκευάζονταν και πωλούνταν διαφορά προϊόντα: λάδι, ύφασμα, αντικείμενα από κέρατα ελαφιών, ελιές και άλλα βρώσιμα προϊόντα. Στην πίσω πλευρά υπάρχουν σε σειρά άλλοι χώροι, πιθανότατα εργαστήρια όπου θα ήταν εγκατεστημένοι τεχνήτες. Στο κτίριο βρέθηκαν πάνω από 500 νομίσματα της Αργίλου αλλά και πολλών άλλων πόλεων, γεγονός ενδεικτικό του δυναμισμού της εμπορικής δραστηριότητας. Τον 5ο και 6ο αι. π.Χ. η πόλη γνωρίζει την μεγαλύτερη ακμή της.

Ο Συμβολισμός Του Στεφανιού Στην Αρχαία Ελλάδα

Χρυσό στεφάνι βελανιδιάς. Αρχαιολογικό Μουσείο Αμφίπολης

Το στεφάνι είχε για τους Έλληνες πολλαπλούς συμβολισμούς. Σημαδεύει και ξεχωρίζει αυτόν που το φορά, τον θέτει κάτω από την προστασία των θεών και ταυτόχρονα δηλώνει ότι είναι αγνός και καθαρός. Το στεφάνι είναι φορέας ζωής, το νικητήριο στεφάνι είναι ευλογία και σύμβολο ζωής. Ανάλογος συμβολισμός συνοδεύει την χρήση του στεφανιού στον γάμο, στον θάνατο, τις θρησκευτικές τελετές, την τιμητική στέψη σπουδαίων προσώπων. Στους αθλητικούς αγώνες απονέμεται στον νικητή το συμβολικό στεφάνι της νίκης.

Χρυσό στεφάνι ελιάς που βρέθηκε με ασημένια λάρνακα η οποία εικάζεται ότι ανήκει στον Σπαρτιάτη Στρατηγό Βρασίδα. Αρχαιολογικό Μουσείο Αμφίπολης

Χρυσό στεφάνι από ελληνιστικό τάφο από την νεκρόπολη της Αμφίπολης. Αρχαιολογικό Μουσείο Αμφίπολης

Γιατί όμως "Εννέα Οδοί"; Γιατί ονόμαζαν έτσι την Αμφίπολη;

Το όνομα της το πήρε από τις εννέα οδούς που έφθαναν σ'αυτήν από διάφορες κατευθύνσεις, καθιστώντας την σταυροδρόμι εμπορίου και ταξιδιωτών. Κι όμως, αυτό το όνομα της προκάλεσε μεγάλο κακό: Το 492 π.Χ., όταν ο στρατηγός του Δαρείου Μαρδόνιος εκστράτευσε κατά της Ελλάδος, ο στρατός του αποδεκατίστηκε με αιφνιδιαστική επίθεση στην Βισαλτία. Το 480 π.Χ. κατά την εκστρατεία του Ξέρξη κατασκεύαστηκαν αποθήκες ανεφοδιασμού του Περσικού στρατού στις εκβολές του Στρυμόνα και στήθηκαν δυο μεγάλες γέφυρες. Πριν περάσει ο στρατός του Ξέρξη φοβούμενος μην πάθει τα δεινά του Μαρδονίου, αποφάσισε να προσφέρει θυσία στους θεούς του, και σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, έθαψε ζωντανούς εννέα νέους και εννέα νέες από την Αμφίπολη, εναρμονιζόμενος συμβολικά με το όνομα της πόλης που ακόμα ήταν Εννέα Οδοί.

ΤΟ ΛΙΜΑΝΙ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ

Το λιμάνι της Αμφιπόλεως κατασκευάστηκε και χρησιμοποιήθηκε για την μεταφορά υλικών για την κατασκευή των οχυρωματικών έργων στα σύνορα με την Βουλγαρία και γι'αυτό συνδέθηκε με σιδηροδρομική γραμμή που έφτανε μέχρι την Δήμητρα Σερρών, όπου ενωνόταν με την υπάρχουσα σιδηροδρομική γραμμή. Η σύγχρονη ανασκαφή στο λόφο Καστά έφερε στο προσκήνιο, εκτός των άλλων και την ανάγκη αξιοποίησης των εγκαταστάσεων του λιμένα της Αμφίπολης, που ήταν εγκαταλελειμμένες εδώ και χρόνια. Διαθέτει τρεις πλωτές προβλήτες και θα αξιοποιηθεί ως καταφύγιο αλιευτικών και τουριστικών σκαφών και ως υδατοδρόμιο.

Οι Ερμαϊκες Στήλες του Αρχαίου Γυμνασίου της Αμφίπολης

Η δυτική στοά του αρχαίου Γυμνασίου της Αμφίπολης, πρέπει να ήταν από τους πιο σημαντικούς και πολυσύχναστους χώρους. Χρησίμευε ως τόπος ανίδρυσης ερμαϊκών στηλών, αν κρίνουμε από τις βάσεις που βρέθηκαν εδώ. Βρέθηκε μια ερμαϊκή στήλη ενός νέου αθλητή ή μέλους βασιλικής οικογένειας, όπως εικάζεται από το στρόφιο που στολίζει το κεφάλι του. Μια δεύτερη ερμαϊκή στήλη με αρχαϊστικό κεφάλι Ερμή, καθώς και μια προτομή στεφανηφόρου αθλητή, πιθανώς και αυτή από ερμαϊκή στήλη.

Η Αμφίπολη Μακεδονική πόλη

Φίλιππος Β' Βασιλέας της Μακεδονίας

Στην Αμφίπολη όπως και σε άλλες πόλεις - κράτη της Μακεδονίας και της Θράκης που υποτάχθηκαν στο Βασίλειο της Μακεδονίας, η Εκκλησία του Δήμου, η Βουλή και οι τοπικοί άρχοντες διατήρησαν δικαιοσίες εσωτερικής αυτονομίας. Χαρακτηριστική είναι και στην περίπτωση της Αμφίπολης η διατήρηση της τοπικής νομισματοκοπίας και μετά την κατάληψη της από τον Φίλιππο Β'.

Το ψήφισμα κατά των επιφανών φιλοαθηναίων πολιτών της Αμφίπολης Ιέρακος και Στρατοκλέους βεβαιώνει εξάλλου την διατήρηση των βασικών πολιτειακών θεσμών της πόλης - κράτους και μετά την κατάκτηση της από τον Φίλιππο Β'. Από το ψήφισμα μάλιστα το οποίο εκδίδουν Αμφιπολίτες στα χρόνια του Αντίγονου Γονατά (242 π.Χ.), για να επικυρώσουν την εκεχειρία των Ασκληπιειών της Κω, προκύπτει ότι η Αμφίπολη, οι Φίλιπποι, η Πέλλα, η Κασσάνδεια, διατηρεί δικαιώματα αποφάσεων όχι αποκλειστικά τοπικού χαρακτήρα. Η μελέτη ωστόσο των επιγραφών και των νομισμάτων της Αμφίπολης επισημαίνει την σταδιακή ενσωμάτωση της πόλης στο Μακεδονικό Βασίλειο και την μεταμόρφωση του αρχικού αττικό-ιωνικού χαρακτήρα της. Μακεδονικά ονόματα εμφανίζονται στα δημόσια και ιδιωτικά έγγραφα της πόλης και τα τοπικό ημερολόγιο αντικαθίσταται από το Μακεδονικό. 

θραύσμα ενεπίγραφης στήλης που περιέχει διατάγμα του Φιλίππου Ε' (220-179 π.Χ.)

Από τα βασιλικά διατάγματα και τις βασιλικές επιστολές που βρέθηκαν στην Αμφίπολη προκύπτει η προσωπική ανάμιξη των Μακεδόνων βασιλέων σε θέματα στρατιωτικής άμυνας ή σε παραχωρήσεις ειδικών προνομίων. Ο επιστάτης ως εκπρόσωπος της βασιλικής εξουσίας στην Αμφίπολη επικυρώνει τις ιδιωτικές αγοραπωλησίες, αλλά επώνυμος άρχοντας της πόλης είναι ο ιερέας του Ασκληπιού. Το  κεντρικό πάντως Ιερό της πόλης ήταν το Ιερό της Αρτέμιδος Ταυροπόλου. Το κύρος και η δύναμη των Μακεδόνων βασιλέων βεβαιώνεται εξάλλου και από την λατρεία τους στην Αμφίπολη ως Θεών συμβώμων με τον Δία ή τον Αιγύπτιο θεό Σάραπη.

ενεπίγραφη στήλη που αναφέρεται στην λατρεία του Διός και του Βασιλέα Περσέα (228-217 π.Χ)

Η θεσμική και διοικητική αυτοτέλεια της Αμφίπολης, όπως και των λοιπών Μακεδονικών πόλεων πρέπει να ενισχύθηκε στα χρόνια των τελευταίων Αντιγονίδων βασιλέων, Φιλίππου Ε' και Περσέα, στην προσπάθεια τους να ανορθώσουν το κράτος για την απόκρουση των Ρωμαίων. Η εμφάνιση του Δήμου Αμφιπολιτών και των Πολειταρχών σε κοινό με τον βασιλέα Περσέα ανάθημα στην Άρτεμη Ταυροπόλο μαρτυρεί την ενίσχυση της εσωτερικής αυτονομίας και στην Αμφίπολη, η οποία βεβαιώνεται και από την  επαναδραστηριοποίηση του Νομισματοκοπείου της πόλης.

ανάθημα του Βασιλέα Περσέα στην Άρτεμη Ταυροπόλο

Η "Πύλη του Αυγούστου" των τειχών της Αμφίπολης

Νότια του τείχους της Αμφίπολης βρίσκεται η πύλη Δ', η "Πύλη του Αυγούστου". Ανήκε στο κλασικό τείχος, αλλά επισκευάστηκε κατ' επανάληψη ως την εποχή του Αυγούστου. Εξωτερικά από την είσοδο αποκαλύφθηκαν δύο μαρμάρινα βάθρα χάλκινων ανδριάντων που φέρουν τιμητικές επιγραφές. Το ένα ήταν αφιερωμένο στον θεοποιημένο Αυγούστο, που αποκαλείται "Σωτήρας" και "Κτίστης" της πόλης και το άλλο στον ανθύπατο Λεύκιο Καλπόρνιο Πείσωνα, που αποκαλείται "Πάτρων" και "Ευεργέτης" της πόλης. Στην εποχή του Αυγούστου η πύλη Δ', που πιθανώς συνδεόταν άμεσα με την Εγνατία οδό, αποτελούσε την κύρια είσοδο στην πόλη και χρησίμευε ως τόπος ανίδρυσης αγαλμάτων σε ανώτατα πρόσωπα του ρωμαϊκού κράτους.