Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΥΛΟΣ ΣΤΗΝ ΑΜΦΙΠΟΛΗ

Γραπτές μαρτυρίες αναφέρουν πως η Αμφίπολη αποτέλεσε σημείο στάσης του Αποστόλου Παύλου, ο οποίος το 49μΧ. πηγαίνοντας από τους Φιλίππους προς την Θεσσαλονίκη, μέσω της Εγνατίας οδού, πέρασε από την Αμφίπολη και κύρηξε τον χριστιανισμό. Μεταγενέστερα, η πόλη αναφέρεται ως έδρα επισκόπου έως το 692μΧ., γεγονός που επιβεβαιώνει τη λειτουργία της ως σημαντικό αστικό και εκκλησιαστικό κέντρο.

ΤΟ ΗΡΩΟ ΤΩΝ ΣΕΡΡΩΝ

Η πρώτη στήλη που υπήρχε στο βάθρο τοποθετήθηκε από την 6η Μεραρχία η οποία ανατινάχθηκε κατά την δεύτερη βουλγαρική κατοχή 1916 – 1918 από τους Βουλγάρους. Εν συνεχεία την δεκαετία 1919 – 1929 τοποθετήθηκε το σημερινό υπάρχον μνημείο το οποίο είναι έργο του γλύπτη Γεωργίου Δημητριάδη. Πρόκειται για έναν αρχαίο ναό πάνω σε ακρόπολη, σύμβολο της αιώνιας Ελλάδας, που τον υπερασπίζονται με όλες τις δυνάμεις τους σύγχρονοι πολεμιστές της ελευθερίας. Στην κορυφή  δεσπόζει ένα πελώριο κράνος αρχαίου πολεμιστή.
Το 1943 τα βουλγαρικά στρατεύματα κατοχής προσπάθησαν να καταστρέψουν το ηρώο που θύμίζε την ήττα τους πριν από τριάντα χρόνια. Προξένησαν μεγάλες φθορές, ιδιαίτερα στην μπροστινή όψη, οι οποίες όχι μόνο δεν αποκαταστάθηκαν μετά την απελευθέρωση, αλλά τοποθετήθηκε και πλάκα με επιγραφή που αναφέρεται σ' αυτήν την πράξη βανδαλισμού.

Στο βάθρο του μνημείου υπάρχει η ακόλουθη επιγραφή:
¨ΠΑΝΔΗΜΟΣ ΠΟΛΙΣ ΣΕΡΡΑΙΩΝ
ΚΑΙ ΓΕΝΝΑΙΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ
ΤΟΙΣ ΣΠΕΥΣΑΣΙ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΠΕΡΙΘΕΙΝΑΙ
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΝ ΑΦΘΙΤΟΝ
ΕΥΓΝΟΜΟΝΩΣ ΤΟΔΕ ΜΝΗΜΕΙΟΝ ΑΝΑΤΙΘΕΑΣΙΝ¨

Η ΦΥΛΑΚΗ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΠΑΥΛΟΥ

Ο Απόστολος Παύλος κατηγορήθηκε ως πρόξενος και ως φορέας απαγορευμένων – για τους Ρωμαίους – συνηθειών, για ένα θαύμα που έκανε σε μια νεαρή μάντισσα. Οι αρχές τον συνέλαβαν, τον τιμώρησαν με ραβδισμούς και τον φυλάκισαν. Τη νύχτα της φυλάκισής του έγινε σεισμός και άνοιξαν οι πόρτες της φυλακής. Ο δεσμοφύλακας που τον φυλούσε όταν είδε ανοιχτές τις πόρτες, τρόμαξε πολύ και επειδή νόμισε ότι οι φυλακισμένοι είχαν φύγει, τράβηξε μαχαίρι για να αυτοκτονήσει. Όμως, ο Απόστολος Παύλος τον καθησύχασε λέγοντας πως δεν είχαν φύγει. Τότε ο δεσμοφύλακας πίστεψε στον Χριστό και βαπτίστηκε χριστιανός μαζί με την οικογένειά του. Ο χώρος όπου φυλακίστηκε ο Απόστολος Παύλος βρίσκεται μέχρι και σήμερα στον αρχαιολογικό χώρο των Φιλίππων, κοντά στα ερείπια της Βασιλικής Α΄, του μεγάλου παλαιοχριστιανικού ναού του 5ου μ.Χ. αιώνα. Οι άρχοντες της πόλης τον ελευθέρωσαν φοβισμένοι και του ζήτησαν να φύγει από την πόλη. Πριν φύγει, ευχαρίστησε τους αδελφούς του και έφυγε για τη Θεσσαλονίκη μέσω Αμφίπολης. Ο Απόστολος Παύλος έκανε αργότερα άλλες τρεις επισκέψεις στην πόλη των Φιλίππων.

Η ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΗ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ

Μια επιδημία (λοιμός), το 641-543μΧ., και οι επιδρομές των Σλάβων έφεραν το μαρασμό και την υποβάθμιση. Η Αμφίπολη εγκαταλείπεται κατά τον 8ο και τον 9ο μΧ. αιώνα. Η ζωή μεταφέρεται στις εκβολές του ποταμού, στην περιοχή της αρχαίας Ηιόνας. Ένα μικρό χωριό, το Μαρμάριον, αναπτύσσεται στη δυτική όχθη του Στρυμόνα, δίπλα στην αρχαία γέφυρα του ποταμού, η οποία εξακολούθησε να λειτουργεί ως πέρασμα κατά την Βυζαντινή περίοδο. Στην περιοχή του Μαρμαρίου χτίστηκαν δύο πύργοι, ένας σε κάθε όχθη του ποταμού. Χρησίμευαν ως αποθήκες όπου συγκεντρώνονταν τα σιτιρά από τα κτήματα των μοναστηριών που βρίσκονταν στη γύρω αγροτική περιοχή.

Η ΠΑΛΑΙΟΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΑΜΦΙΠΟΛΗ

Η αναγνώριση της χριστιανικής θρησκείας ως επίσημης θρησκείας της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας από τον Μέγα Κωνσταντίνο (313μΧ.) και η μεταφορά της πρωτεύουσας του Ρωμαϊκού κράτους στην Κωνσταντινούπολη (323μΧ.) σήμαναν το τέλος του αρχαίου κόσμου. Στην εποχή αυτή των μεγάλων κοσμοϊστορικών αλλαγών, που οδήγησαν στην ίδρυση της Βυζαντινής αυτοκρατορίας, η Αμφίπολη παραμένει μια πόλη που ευημερεί και συμμετέχει στη γέννηση του νέου χριστιανικού κόσμου. Η ανεύρεση πέντε μεγαλόπρεπων ναών, στην ακρόπολη της αρχαίας πόλης, μαρτυρεί ότι η Αμφίπολη υπήρξε ένας σημαντικός τόπος χριστιανικού προσκυνήματος στα παλαιοχριστιανικά χρόνια, τον 5ο και 6ο αι μΧ. Η κατασκευή του υδραγωγείου και μιας τεράστιας δεξαμενής νερού στην ακρόπολη μαρτυρούν τη δυναμικότητα της πόλης σε όλο αυτό το διάστημα.

ΟΙ ΡΩΜΑΙΟΙ ΚΑΙ Η ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ

Μετά την υποταγή της Μακεδονίας στους Ρωμαίους, η Αμφίπολη ορίστηκε πρωτεύουσα της πρώτης από τις τέσσερις διοικητικές περιφέρειες, στις οποίες χωρίστηκε η Μακεδονία, και έκοψε δικό της νόμισμα. Η περίφημη Εγνατία Οδός, που ένωνε τη Ρώμη με τον Εύξεινο Πόντο διασχίζοντας τη Μακεδονία, πέρασε και από την Αμφίπολη. Η πόλη διατηρώντας τη στρατηγική και εμπορική της σημασία, κράτησε τον πρωταγωνιστικό της ρόλο στην πολιτική, οικονομική και πολιτιστική ζωή της Ρωμαϊκής περιόδου.

Τα κτίρια των Ρωμαϊκών χρόνων, όπως το κτίριο με τα ψηφιδωτά, δείχνουν ότι η πόλη ακμάζει ως τους Ύστερους Ρωμαϊκούς χρόνους. Το ίδιο μαρτυρούν και τα ευρήματα των Ρωμαϊκών χρόνων από τα εκτεταμένα νεκροταφεία της πόλης.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΖΩΗ ΣΤΗΝ ΑΜΦΙΠΟΛΗ

Ως αποικία των Αθηναίων, η Αμφίπολη είχε πολίτευμα δημοκρατικό. Η Εκκλησία του Δήμου, δηλαδή η συγκέντρωση όλων των πολιτών, συνεδρίαζε και έπαιρνε αποφάσεις για τα σημαντικά θέματα της πόλης. Παρέμεινε ακόμα και όταν η πόλη εντάχθηκε στο βασίλειο της Μακεδονίας, με περιορισμένες βέβαια αρμοδιότητες. Δεν βρέθηκε ακόμα η Αγορά της αρχαίας Αμφίπολης, που ήταν το κέντρο της πολιτικής, βιοτεχνικής και εμπορικής δραστηριότητας των Αμφιπολιτών. Από τις κομματιασμένες επιγραφές που έχουν βρεθεί ως τώρα μαθαίνουμε πως υπήρχαν διάφοροι άρχοντες, όπως δικαστές, αστυνόμοι, επιμελητές εμπορίου ή αυτοί που επόπτευαν την εκπαίδευση των νέων, όπως οι γυμνασίαρχοι. 

ΤΟ ΘEΑΤΡΟ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ

Σε μια πλαγιά των λόφων, κοντά στο Γυμνάσιο, πιστεύουμε ότι βρισκόταν το Θέατρο της πόλης, που δεν έχει ακόμη ανασκαφεί. Από τους αρχαίους συγγραφείς γνωρίζουμε ότι το Θέατρο ήταν απαραίτητο στοιχείο για την αγωγή των πολιτών και έπαιζε σπουδαίο ρόλο στη μόρφωση των νέων. Έτσι και οι νέοι της Αμφίπολης, όπως ορίζει ο "Εφηβαρχικός Νόμος", έπρεπε οπωσδήποτε να παρακολουθούν ορισμένες παραστάσεις, είχαν ειδικές θέσεις και έπρεπε να είναι προσεκτικοί και κόσμιοι στη διάρκεια της παράστασης. Άλλωστε, ορισμένοι Αμφιπολίτες ήταν επαγγελματίες ηθοποιοί. Το καταλαβαίνουμε από κτερίσματα σχετικά με το θέατρο, που έχουν βρεθεί σε μερικούς τάφους.

ΙΔΡΥΣΗ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ

Στην εποχή του Περικλή, το 437π.Χ., οι Αθηναίοι κατάφεραν τελικά να  προχωρήσουν από την παραλιακή Ηιόνα στην ενδοχώρα. Ο Αθηναίος στρατηγός Άγνων με Αθηναίους αποίκους, αλλά και με άλλους Έλληνες από την γύρω περιοχή, έδιωξε τους Ηδωνούς από τις Εννέα Οδούς και ίδρυσε στην ανατολική όχθη του Στρυμόνα, σε περίοπτη θέση, την Αμφίπολη. Την οχύρωσε με ισχυρά τείχη που είχαν μήκος 7,5χλμ, έξι πύλες και κεντρική ακρόπολη. Οι άποικοι έχτισαν τα σπίτια τους και τα ιερά των θεών τους. Τα αρχαιότερα ιερά της πόλης ήταν συνδεδεμένα με τοπικές λατρείες. Ένα από αυτά ήταν το ιερό του Ρήσσου, του μυθικού βασιλιά του Παγγαίου, γιού της μούσας Κλειούς και του ποταμού Στρυμόνα.

Η ΑΡΤΕΜΙΣ ΤΑΥΡΟΠΟΛΟΣ

Η Άρτεμις, η θεά του κυνηγιού, ήταν ιδιαίτερα αγαπητή στην Θράκη και λατρευόταν στην Αμφίπολη με τις επωνυμίες Ταυροπόλος, Βενδίς και Φωσφόρος. Την παριστάνουν με διαφορετικούς τρόπους: την Άρτεμις Βενδίς με κοντό χιτώνα, ενώ σε άλλες εκδοχές η θεά φέρει στον ώμο και τη φαρέτρα για τα βέλη της.

Στο νόμισμα η θεά βρίσκεται στη ράχη ενός ταύρου: είναι η Άρτεμις Ταυροπόλος. Οι Αμφιπολίτες την τιμούσαν με ειδική γιορτή, τα Ταυροπόλια, κάνοντας θυσίες ταύρων και τελετές που κρατούσαν όλη νύχτα. Το ιερό της, που δεν έχει ανασκαφεί ακόμα, βρίσκεται στην ακρόπολη της Αμφίπολης, κάτω από τις παλαιοχριστιανικές εκκλησίες.

ΤΑ ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ

Μετά την μάχη της Αμφίπολης 422π.Χ. η πόλη έγινε ανεξάρτητη από την Αθήνα και έκοψε δικά της νομίσματα. Τα πρώτα της νομίσματα ήταν αργυρά. Τα πλούσια μεταλλεία του γειτονικού Παγγαίου προμήθευαν τους Αμφιπολίτες με άφθονα πολύτιμα μέταλλα. Τα νομίσματα της Αμφίπολης έχουν στη μια τους πλευρά χαραγμένη την κεφαλή του Θεού Απόλλωνα, ενώ στην άλλη μια δάδα μέσα σε τετράγωνο, γύρω από το οποίο υπάρχει επιγραφή ΑΜΦΙΠΟΛΙΤΕΩΝ. Η δάδα συνδέεται με τις μεγάλες γιορτές και τις λαμπαδηφορίες που γινόταν προς τιμή της Αρτέμιδος Ταυροπόλου, της θεάς που αναδείχθηκε πολιούχος θεότητα της πόλης.Μετά την κατάκτηση της πόλης από τον Φίλιππο Β', άρχισαν να κόβονται στην Αμφίπολη τα νομίσματα των Μακεδόνων βασιλέων. Αργότερα, το 2ο αι π Χ., Η Αμφίπολη έκοψε πάλι δικά της χάλκινα νομίσματα, με διάφορες παραστάσεις, κυρίως μορφές θεών και τα σύμβολά τους. Ξεχωρίζουν η Άρτεμις Ταυροπόλος, η Αθηνά, ο Ποσειδώνας και ο ποταμός Στρυμόνας.

ΤΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ ΑΝΟΙΓΕΙ ΞΑΝΑ ΤΙΣ ΠΥΛΕΣ ΤΟΥ ΚΑΙ ΜΑΣ ΠΕΡΙΜΕΝΕΙ!!!!

Τρεις μήνες μοναξιάς. Είναι πολύς ο καιρός όπου τα ευρήματα της Αμφίπολης έμειναν σιωπηλά στις σκοτεινές αίθουσες του μουσείου. Δεν μπορούσε κανείς μας να τα αντικρύσει και να τα θαυμάσει. Έπαψαν να προσελκύουν τους επισκέπτες από τις άκρες της γης πέφτοντας σε βαθύ λήθαργο.

Κι όμως!!! Στις 15 Ιουνίου οι πύλες του μουσείου της Αμφίπολης θα ανοίξουν ξανά. Οι αίθουσές του θα γεμίσουν για ακόμα μια φορά φωνές αφυπνίζοντας τους μύθους και την ιστορία της αιώνιας πόλης.  Η θεά Κυβέλη και ο Άττις θα μας διηγηθούν ξανά την ερωτική τους περιπέτεια, ο Χορευτής και η Κόρη θα μας μαγνητίσουν με την άρτια ομορφιά τους και η Σφίγγα θα μας αποκαλύψει το αίνιγμα του Μακεδονικού ταφικού συγκροτήματος.

Είμαστε πολύ χαρούμενοι, για ακόμα μια φορά, γιατί μπορούμε να ξεφυλλίσουμε την αστείρευτη ιστορία της Αμφίπολης όχι μόνο από τα μνημεία που βρίσκονται στους εξωτερικούς της χώρους, αλλά και μέσα από τα εξαιρετικά ευρήματα του Αρχαιολογικού Μουσείου.

Από την Δευτέρα 15 Ιουνίου 2020 λοιπόν, τηρώντας όλα τα μέτρα ασφαλείας, μαζί με τους πέντε (5) επισκέψιμους αρχαιολογικούς χώρους, επαναλειτουργεί ΚΑΙ το Αρχαιολογικό Μουσείο Αμφίπολης.

Αξίζει να το επισκεφτείτε!!!

Αξίζει να περιηγηθείτε στους μύθους και την ιστορία της αιώνιας πόλης!!!

ΕΝΑΣ ΣΙΩΠΗΛΟΣ ΦΥΛΑΚΑΣ

Η συμβολική σημασία του μνημείου ήταν κυρίως στο μυαλό του καλλιτέχνη. Σαν ένας σιωπηλός φύλακας που φυλάει την γέφυρα με την ροή της κίνησης προς και από την πόλη, η μεγαλόπρεπη εικόνα του Λέοντα που κοιτάζει από την υπερυψωμένη θέση του το τοπίο, μοιάζει να φαίνεται ότι συμβολίζει όχι μόνο το θάρρος και τα επιτεύγματα του άνδρα του οποίου το όνομα και η μνήμη τιμώνται, αλλά στην ουσία αντανακλά το μεγαλείο της ίδιας της πόλης που είχε προσφέρει τόσους ένδοξους αρχηγούς στην περίφημη εκστρατεία του Αλέξανδρου στην Ανατολή. Ακόμη και τώρα στην υπερυψωμένη του θέση είναι ένα εντυπωσιακό μνημείο, ένα από τα πιο σπουδαία, σ' αυτά τα μέρη της Ελλάδας.

ΤΟ ΙΕΡΟ ΔΕΝΤΡΟ ΤΩΝ ΜΑΚΕΔΟΝΩΝ

Η δρυς (βελανιδιά) ήταν το ιερό δέντρο των  αρχαίων Μακεδόνων. Ήταν αφιερωμένο στο Δία και αποτελούσε σύμβολο δύναμης. Τα κλαδιά του ιερού αυτού δέντρου θρόιζαν στους χρησμούς στο Μαντείο της Δωδώνης. Το χρυσό στεφάνι που αφιερώθηκε στον βασιλιά Φίλιππο Β' να  το φοράει ο ήρωας - βασιλιάς στα αιώνια συμπόσια των Μακάρων στα Ηλύσια πεδία, ανακαλεί το σκοτεινό χρησμό που πήρε ο φιλόδοξος Μακεδόνας λίγο πριν το τέλος:

" Ο ταύρος στεφανώθηκε. Θα πεθάνει. Υπάρχει ο θύτης."

Σαν σήμερα εγκαταλείπει τα εγκόσμια ο εμβληματικός Ηγέτης των Ελλήνων Αλέξανδρος ο Μέγας

Σαν σήμερα εγκαταλείπει τα εγκόσμια ο εμβληματικός Ηγέτης των Ελλήνων Αλέξανδρος ο Μέγας. Η εμβέλεια του ιστορικού του αποτυπώματος αγγίζει ολόκληρη την υφήλιο ενώ αποτελεί το μεγαλύτερο καύχημα του Οικουμενικού Ελληνισμού.

Μέχρι την ηλικία των μόλις 33 ετών με σπάνια ηγετικά και στρατηγικά χαρίσματα μεταλαμπάδευσε τον ελληνικό πολιτισμό και γλώσσα στα πέρατα της γης προετοιμάζοντας την ανθρωπότητα για την έλευση του Θεανθρώπου, την διάδοση του Ευαγγελίου (και η Παλαιά Διαθήκη έχει εκτεταμένες αναφορές στο πρόσωπό του στο βιβλίο των Μακκαβαίων) και την μετέπειτα λάμψη της Ορθοδοξίας.

 Ήταν προικισμένος με ιδιαίτερες αρετές: αγνότητα όπως την μνημονεύει ο Μέγας Βασίλειος, φιλανθρωπία όπως την αναφέρει ο Γρηγόριος ο Θεολόγος, εχεμύθεια όπως επισημαίνει στο έργο του ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής