Η Μάχη της Αμφίπολης

Η μάχη της Αμφίπολης συνέβη κατά τον Πελοποννησιακό πόλεμο το 422 π.Χ., στην περιοχή της Αμφίπολης. Αντίπαλοι ήταν οι Αθηναίοι υπό το στρατηγό Κλέωνα και οι Σπαρτιάτες υπό το στρατηγό Βρασίδα.


Ο Λακεδαιμόνιος στρατηγός Βρασίδας εκστράτευσε στη Μακεδονία για να δημιουργήσει κατά πρώτον συμμαχίες και κατα δεύτερον να πολιορκήσει και να καταλάβει τις προσκείμενες στην Αθήνα πόλεις. Τότε έμαθε ότι ο φιλοπόλεμος Αθηναίος στρατηγός Κλέων ερχόταν εναντίον του για να τον σταματήσει. Οι δύο αντίπαλοι στρατοπέδευσαν κοντά στα τείχη της Αμφίπολης, ενώ μέρος του στρατού του Βρασίδα παρέμεινε μέσα στα τείχη της φιλικά προσκείμενης πόλης.


Το επόμενο πρωί ο Βρασίδας με όλο το στρατό του κρύφτηκε πίσω από τα τείχη της Αμφίπολης. Ο Κλέων πληροφορημένος για τις κινήσεις του αντιπάλου του, έδωσε εντολή υποχώρησης σε φάλλαγγα πορείας. Τότε άνοιξαν ξαφνικά οι πύλες της Αμφίπολης και από μέσα ξεχύθηκε ο στρατός των Σπαρτιατών ο οποίος προσέβαλλε τους Αθηναίους στο μέσον της φάλαγγάς τους και στην οπισθοφυλακή της. Οι Αθηναίοι τράπηκαν σε γενική σχεδόν φυγή και είχαν πολύ μεγάλες απώλειες (600 νεκρούς) ενώ από τους Σπαρτιάτες σκοτώθηκαν μόλις 7, συμπεριλαμβανομένου του Βρασίδα. Στη μάχη έπεσε νεκρός και ο Κλέωνας.


Ο  Βρασίδας. Ετάφη στην Αμφίπολη με τις πρέπουσες τιμές, ενώ στην Σπάρτη δημιουργήθηκε κενοτάφιο δίπλα στους τάφους του Παυσανία και του Λεωνίδα.


Ο "τάφος του Βρασίδα" ανακαλύφθηκε τα τελευταία χρόνια και η μεταλλική λάρναξ με τα οστά του μαζί με ένα χρυσό στεφάνι εκτίθεται στό Αρχαιολογικό Μουσείο Αμφίπολης. Ο τάφος εντοπίστηκε κατά τις ανασκαφικές εργασίες του οικοπέδου για την ανέγερση του Αρχαιολογικού Μουσείου το 1976. Πρόκειται για κιβωτιόσχημο τάφο από πωροπλίνθους, λαξευμένο μέσα στο φυσικό ημίβραχο. Βρέθηκε ασύλητος και σφραγισμένος. Περιείχε μια ταφή- καύση μέσα σε μεταλλική οστεοθήκη όπου βρέθηκε χρυσό στεφάνι από φύλλα ελιάς. Η θέση του τάφου εσωτερικά των τειχών οδηγεί στην άποψη ότι πρόκειται για το τάφο ενός ιδιαίτερα σημαντικού προσώπου που τάφηκε με τιμές μέσα στον περίβολο των τειχών. Σύμφωνα με τον ιστορικό Θουκυδίδη, ο στρατηγός Βρασίδας ήταν ο ικανός στρατηγός της Σπάρτης που τάφηκε το 422 π.Χ. με τιμές εντός των τειχών και μπροστά στην αγορά της πόλης μετά τη φονική μάχη που δόθηκε τη χρονιά αυτή μπροστά στα τείχη της πόλης. Ο Βρασίδας λατρεύτηκε στην Αμφίπολη ως ήρωας και πραγματικός οικιστής και η λατρεία του καθιερώθηκε με ετήσιους αγώνες και θυσίες.

Τουρισμός ποδηλάτου από τις Πόλεις του Μεγαλέξανδρου

Πρωτοβουλία για την ανάπτυξη του τουρισμού της Βορείου Ελλάδος


Προγράμματα Ποδηλασίας Βουνού και Περιπατητικών / Πολιτιστικών Περιηγήσεων παρουσιάσθηκαν από τις «Πόλεις του Μεγαλέξανδρου» κατά τη διάρκεια της διεθνούς τουριστικής έκθεσης Ferien
Σειρά 14 επαγγελματικών συναντήσεων πραγματοποίησαν στελέχη και συνεργάτες του Δικτύου «Οι Πόλεις του Μεγαλέξανδρου» κατά τη διάρκεια της διεθνούς τουριστικής έκθεσης Ferien της Βιέννης (10 - 13.1.19), σε μια προσπάθεια τοποθέτησης εναλλακτικών μακεδονικών περιοχών στην αυστριακή τουριστική σκακιέρα.
Ναυαρχίδα της προωθητικής εξόρμησης αποτέλεσε η ποδηλατική διαδρομή, που ενώνει το Δραγουντέλι της Σιθωνίας με το Χολομώντα, την Αρναία και το Παλαιοχώρι, αλλά και εκείνη του Αριστοτελικού Όρους που το συνδέει με το Παγγαίο και τον Άθωνα. Στοχευμένες παρουσιάσεις του κοστολογημένου πακέτου εναλλακτικών διακοπών σε «σπεσιαλίστες των ποδηλατικών περιηγήσεων» αυστριακών και βαυαρικών τουριστικών γραφείων αναμένεται να αποδώσουν σημαντικά, δεδομένου ότι οι εν λόγω διαδρομές περιλαμβάνουν και συνδέονται με παγκόσμιας απήχησης ιστορικά brands: «Αριστοτέλης», «Μέγας Αλέξανδρος», «Άγιον Όρος», «Αλέξης Ζορμπάς».
Παράλληλα, στη Βιέννη παρουσιάσθηκε ολοκληρωμένο πολιτιστικό πρόγραμμα για αυστριακούς δυνητικούς ταξιδευτές, που στο πλαίσιο επίσκεψής τους στο Άγιον Όρος, πραγματοποιούν ιστορική περιήγηση στη Θεσσαλονίκη, τα Σιδηροκαύσια, τα Αρχαία Στάγειρα και την Αμφίπολη. Εξαιρετικό ήταν όμως το ενδιαφέρον των αυστριακών επαγγελματιών για το μακεδονικό round trip, που ξεδιπλώνει μια λαμπρή και ισχυρή ιστορική πορεία τεράστιων Ελλήνων ανδρών μέσα από επισκέψεις σε φυσικούς, αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία παγκόσμιου βεληνεκούς.
Η πρωτοβουλία θα ολοκληρωθεί την επόμενη Άνοιξη όπου «αυστριακές επαγγελματικές και δημοσιογραφικές επισκέψεις» αναμένεται να αναζωπυρώσουν το ενδιαφέρον, ενώ τον Οκτώβριο προγραμματίζεται η πραγματοποίηση παρουσίασης του υποδικτύου «ευρωπαϊκοί παραδοσιακοί οικισμοί» στην Αυστρία, προκειμένου να δημιουργηθεί η πρώτη δικτύωση μακεδονικών παραδοσιακών οικισμών με αντίστοιχους αυστριακούς.
«Σε μια περίοδο που - σύμφωνα με τα στοιχεία του Γραφείου Ε.Ο.Τ. Αυστρίας - η αυξητική ροή των Αυστριακών στην Ελλάδα ξεπερνά το 18%, εμείς δημιουργούμε τα τουριστικά προϊόντα και την υποδομή, ώστε να παρουσιάσουμε στον κόσμο μια αλυσίδα δεδομένων, αντάξια της ιστορικής διαδρομής που προωθούμε», αναφέρει σε δήλωσή του ο Πρόεδρος Δ.Σ. του Δικτύου και Δήμαρχος Αμφίπολης, Κώστας Μελίτος και συνεχίζει: «Δημιουργούμε εκείνα τα στοιχεία δικτύωσης μακεδονικών προορισμών με ομοειδείς σε ολόκληρο τον κόσμο, ώστε να ενισχύσουμε την εξωστρέφεια και τις πάσης φύσεως ανταλλαγές, εναρμονιζόμενοι πλήρως με το τουριστικό σχέδιο της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού. Όσο ο σχεδιασμός αναπτύσσεται, τόσο η ιστορία θα μετατρέπεται σε λόγο και τρόπο ποιοτικής και πολιτιστικής τουριστικής ανάπτυξης της μακεδονικής γης».

Οι Φίλιπποι “ταξιδεύουν” στη Νέα Υόρκη

Με την αυγή του νέου έτους, ένα από τα σημαντικότερα ιστορικά και αρχαιολογικά μνημεία της χώρας, το τελευταίο που εντάχθηκε το 2016 στον κατάλογο μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, ο αρχαιολογικός χώρος των Φιλίππων Καβάλας, ετοιμάζεται να “ταξιδέψει” στη Νέα Υόρκη, μέσα από τη διοργάνωση μιας εντυπωσιακής έκθεσης φωτογραφίας, με το γενικότερο τίτλο: “Φίλιπποι, Ένα Μνημείο Ευρωπαϊκής Κληρονομιάς” (Philippi, a Landmark of European Heritage).

H Εφορεία Αρχαιοτήτων Καβάλας – Θάσου και το Γενικό Προξενείο της Ελλάδας στη Νέα Υόρκη διοργανώνουν αυτή τη ξεχωριστή έκθεση φωτογραφίας δίνοντας την ευκαιρία στους Έλληνες ομογενείς της αμερικανικής μεγαλούπολης, αλλά και τους Αμερικανούς πολίτες, να ξεναγηθούν σ’ έναν ιστορικό χώρο με πολύπλευρη σημασία για την παγκόσμια ιστορία και τη διάδοση του χριστιανισμού.

Σε δηλώσεις της στο ΑΠΕ – ΜΠΕ η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Καβάλας – Θάσου, Σταυρούλα Δαδάκη, υπογράμμισε ότι μέσα από 14 πληροφοριακές πινακίδες (φωτογραφίες, επεξηγηματικά κείμενα και χάρτες) οι επισκέπτες της έκθεσης θα έχουν την ευκαιρία να “περιηγηθούν” σ’ έναν από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας, που αποτέλεσε θέατρο γεγονότων της παγκόσμιας ιστορίας.

“Ιδιαίτερη”, επισημαίνει η κ. Δαδάκη, “είναι η σημασία του χώρου ως συμβόλου της Ευρωπαϊκής κληρονομιάς, καθώς σε αυτόν συναντιούνται οι τρεις βασικότεροι άξονές της: ο ελληνικός πολιτισμός, το ρωμαϊκό δίκαιο και ο Χριστιανισμός”.

Οι Φίλιπποι, ένας από τους πλέον συγκροτημένους ερειπιώνες της Ελλάδας είναι συνδεδεμένος με ιστορικά γεγονότα παγκόσμιας σημασίας. Η μάχη, στις παρυφές της πόλης το 42 π.Χ., καθόρισε την πολιτική ιστορία του Ρωμαϊκού κράτους και της συνταγματικής ιστορίας της Ευρώπης. Επίσης, η άφιξη του Αποστόλου Παύλου και η ίδρυση της πρώτης Χριστιανικής κοινότητας στην Ευρώπη, υπήρξε καθοριστική για την εξέλιξη του Χριστιανισμού σε παγκόσμια θρησκεία.

Σκοπός της έκθεσης είναι η παρουσίαση της ιστορίας των Φιλίππων και της ευρύτερης περιοχής από τα προϊστορικά χρόνια έως τις μέρες μας.

Η έκθεση θα πραγματοποιηθεί στο κτίριο του Γενικού Προξενείου της Ελλάδος, 69 East 79th street, New York, από τις 8 Ιανουαρίου έως τις 4 Φεβρουαρίου 2019, με την ευγενική υποστήριξη της εταιρίας Raycap. Επίσης, οι προσκεκλημένοι στα εγκαίνια της έκθεσης θα γευτούν κρασιά από την περιοχή της Δράμας.

ΑΠΕ ΜΠΕ

Εκθεσιακός χώρος στον Ιερό Ναό των Αγίων Θεοδώρων Σερρών (Παλαιά Μητρόπολη)

Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Σερρών κάνει γνωστό ότι ο εκθεσιακός χώρος στον Ιερό Ναό των Αγίων Θεοδώρων Σερρών (Παλαιά Μητρόπολη) θα είναι ανοιχτός για το κοινό τις ώρες 10:00-12:00, κάθε Κυριακή.
Το κοινό θα έχει την ευκαιρία να πληροφορηθεί την ιστορία της πόλης των Σερρών και του μητροπολιτικού ναού των Αγίων Θεοδώρων στους βυζαντινούς χρόνους μέσα από πληροφοριακό υλικό και φωτογραφίες, καθώς επίσης να δει αρχιτεκτονικά γλυπτά (κιονόκρανα, θωράκια, σαρκοφάγοι, άμβωνες) βυζαντινών χρόνων που προέρχονται από παλαιότερες οικοδομικές φάσεις του ναού.

Πηγή: Ανεξάρτητος 11 Ιανουαρίου 2019

Χειμερινό ωράριο λειτουργίας αρχαιολογικών χώρων, μνημείων και μουσείων- Πότε μπαίνει σε ισχύ

Σε ισχύ μπαίνει από την 7η Ιανουαρίου (έως την 31η Μαρτίου 2019) το χειμερινό ωράριο λειτουργίας των αρχαιολογικών χώρων, μνημείων και μουσείων της χώρας .
Σύμφωνα με την υπουργική απόφαση, για την πλειονότητα των αρχαιολογικών χώρων, μνημείων και μουσείων, καθιερώνεται από 7 Ιανουαρίου μέχρι 28 Φεβρουαρίου ωράριο λειτουργίας από τις 08.30 έως τις 15.30 μμ, ενώ για το μήνα Μάρτιο το ωράριο επεκτείνεται για πρώτη φορά στις επτάμιση ώρες , από τις 08.30 έως τις 16.00, λόγω έναρξης της περιόδου υψηλής επισκεψιμότητας. Υπενθυμίζεται ότι καθ’ όλη τη διάρκεια της χειμερινής περιόδου σημαντικοί αρχαιολογικοί χώροι, όπως η Ακρόπολη, η Κνωσός και η Επίδαυρος λειτουργούν με διευρυμένο ωράριο 08.00-17.00.


Όσον αφορά τις ημέρες λειτουργίας, εμβληματικοί αρχαιολογικοί χώροι, μνημεία και μουσεία λειτουργούν επτά ημέρες την εβδομάδα, όπως η Ακρόπολη και οι αρχαιολογικοί χώροι του ιστορικού κέντρου της Αθήνας, το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, το Σούνιο, η Αρχαία Ολυμπία, οι Δελφοί, η Επίδαυρος, η Κνωσός, το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου, το Αρχαιολογικό Μουσείο και το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού στη Θεσσαλονίκη.


Κατόπιν συνεννόησης με το Υπουργείο Τουρισμού, στους χώρους με επταήμερη λειτουργία προστίθενται από την 1η Μαρτίου 2019 το Παλάτι Μεγάλου Μαγίστρου και η Ακρόπολη της Λίνδου στη Ρόδο, το Παλαιό Φρούριο στην Κέρκυρα, το Ακρωτήρι Θήρας και ο αρχαιολογικός χώρος Απτέρας στα Χανιά, λόγω της αύξησης της τουριστικής κίνησης σε σημαντικούς νησιωτικούς προορισμούς.


Οι υπόλοιποι αρχαιολογικοί χώροι, μνημεία και μουσεία θα έχουν εξαήμερη λειτουργία καθ’ όλη τη διάρκεια της χειμερινής περιόδου, παραμένοντας όμως κλειστοί κάθε Τρίτη αντί Δευτέρας που ίσχυε μέχρι σήμερα. Η συγκεκριμένη επιλογή έγινε με βάση ευρωπαϊκές πρακτικές προκειμένου να ενισχυθεί ο τουρισμός μικρής διάρκειας (city break) και του παρατεταμένου σαββατοκύριακου (long weekend).

Σφίγγες και Καρυάτιδες με χρώμα

Με τη μελέτη συντήρησης των αρχιτεκτονικών μελών, του γλυπτικού διακόσμου και της θύρας του ταφικού μνημείου του Τύμβου Καστά, που πήρε ομόφωνα το «πράσινο φως» από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, ολοκληρώνονται οι μελέτες συντήρησης στην Αμφίπολη. Είναι η τελευταία από μια σειρά μελετών που έχουν ήδη προχωρήσει και μετατρέπουν, αργά αλλά μεθοδικά και επιστημονικά, το εύρημα σε επισκέψιμο αρχαιολογικό χώρο. Εχουν προηγηθεί οι μελέτες συντήρησης των δαπέδων (18.9.2015), των επιχρισμάτων, των τοιχογραφιών (12.10.2015) και του θριγκού της τρίτης αίθουσας (12.10.2015).
Η συγκεκριμένη ήρθε τελευταία προς έγκριση στο ΚΑΣ, καθώς χρειάστηκε περισσότερος χρόνος για την ολοκλήρωσή της αφού ήταν απαραίτητες οι αναλύσεις που πραγματοποιήθηκαν από ερευνητικά κέντρα που εξέτασαν δείγματα μαρμάρου, προχώρησαν σε αναλύσεις υλικών συμπλήρωσης και χρωστικών σε επιλεγμένα σημεία της ζωγραφικής του ταφικού μνημείου κ.ά.

Καρυάτιδα με ίχνη χρώματος
Θυμίζουμε ότι το μνημείο αποτελείται από τέσσερις χώρους μαζί με τον προθάλαμο με τη σκάλα, τον πρώτο θολωτό θάλαμο με τις Σφίγγες και στο βάθος τις Καρυάτιδες πάνω σε πεσσούς, τον δεύτερο θάλαμο με το ψηφιδωτό δάπεδο που απεικονίζει την αρπαγή της Περσεφόνης και τον τρίτο θάλαμο με τον κιβωτιόσχημο τάφο. Οπως εξήγησε η εισηγήτρια της μελέτης, Μαρία Αργυροπούλου στις ακέφαλες Σφίγγες και στις Καρυάτιδες βρέθηκαν ίχνη χρωμάτων όπως και σε άλλα σημεία του μνημείου. Στις Σφίγγες που βρίσκονται σε αντικριστή θέση με τα κεφάλια στραμμένα σε διαφορετικά σημεία, βρέθηκαν ίχνη κόκκινου χρώματος στο πίσω νύχι της ανατολικής Σφίγγας και στα μαλλιά της κεφαλής που βρέθηκε κατά την αρχαιολογική ανασκαφή πεταμένη στον τρίτο θάλαμο, στο εσωτερικό του τάφου.
Στις Καρυάτιδες που σώζονται σε πολύ καλή κατάσταση, βρίσκονται σε βάσεις και αποτελούσαν δομικό αλλά και διακοσμητικό στοιχείο του μνημείου, ανακαλύφθηκαν ίχνη χρώματος στους πόλους, στα μαλλιά και στα σανδάλια τους, ενώ μπλε και κόκκινο χρώμα ανιχνεύτηκε στη μαρμάρινη πλάκα με το γλυπτό διάκοσμο. Το μνημείο έχει δεχθεί συγκολλήσεις και συμπληρώσεις με κονιάματα που δεν μπορούν να οριστούν χρονικά, ενώ οι φθορές στα αρχιτεκτονικά μέλη αφορούν χωμάτινες επικαθίσεις, αποσάθρωση, προγενέστερες επεμβάσεις, επιφανειακές και μεγάλου εύρους ρωγμές, οξυδώσεις χαλκού και σιδήρου κ.ά.
Κατά τη συντήρηση, που θα ολοκληρωθεί το επόμενο διάστημα, θα πραγματοποιηθούν καθαρισμοί χωμάτινων επικαθήσεων, στερεώσεις μαρμάρινων επιφανειών, απομάκρυνση χρωματισμών από τα προϊόντα οξείδωσης του σιδήρου, απομάκρυνση των προϊόντων διάβρωσης του χαλκού και προστασία του μετάλλου, συγκόλληση θραυσμάτων, συμπληρώσεις χαμένων μαρμάρινων τμημάτων κ.ά. «Το μνημείο είναι εξαιρετικό και πολύ σημαντικό. Το υπουργείο Πολιτισμού προσπαθεί να το αντιμετωπίσει με τον καλύτερο τρόπο ώστε να αποδοθεί στο κοινό για επίσκεψη» είπε από την πλευρά της η Μαρία Ανδρεδάκη Βλαζάκη, γενική γραμματέας του ΥΠΠΟ και προεδρεύουσα του ΚΑΣ.
Οπως ειπώθηκε στη συνεδρίαση, οι εργασίες συντήρησης έχουν ξεκινήσει με μόνιμο προσωπικό από τη διεύθυνση Συντήρησης του ΥΠΠΟ και θα συνεχιστούν με ακόμα πιο εντατικούς ρυθμούς τον καινούργιο χρόνο, καθώς το μόνιμο προσωπικό θα ενισχυθεί με προσλήψεις εκτάκτων μέσω ΕΣΠΑ. Οπως είπε μάλιστα η Αμαλία Ανδρουλιδάκη, η προϊσταμένη της γενικής διεύθυνσης Αναστήλωσης του ΥΠΠΟ, μέχρι σήμερα έχει γίνει εξαιρετική δουλειά στον πρώτο χώρο όπου αποκαλύφθηκαν τα νερά του μαρμάρου στα επιχρίσματα «κάτι που μας δείχνει ότι το μνημείο έχει ακόμα πολλά να μας δώσει».
Κατά τους πρώτους μήνες του 2019, το πολύ μέχρι την άνοιξη αναμένεται να κατατεθεί η αρχιτεκτονική μελέτη που είναι εξαιρετικά σημαντική για τη στερέωση του μνημείου. Θα την εκπονήσει ο Μιχάλης Λαφαντζής και θα περιλαμβάνει επίσης την αποκατάσταση των δοκιμών υλικών όπως το κεφάλι από τη Σφίγγα, τα φτερά κ.ά.
Συντάκτης:
Βασιλική Τζεβελέκου