Τελεσφόρος: Ο τελεσιουργός θεός της ίασης

Ειδώλιο Τελοσφόρου, Αρχαιολογικό Μουσείο Αμφίπολης

Με το όνομα Τελεσφόρος είναι γνωστός ένας από τους δαίμονες του κύκλου του θεού Ασκληπιού ο οποίος βοηθάει στην ολοκλήρωση της θεραπείας των ασθενών, δηλαδή συντελεί στην τελεσφόρηση της ίασης.  Συμβολίζει την ανάκαμψη από την ασθένεια, καθώς το όνομά του σημαίνει "ο επιτελών" ή "ο φέρων την ολοκλήρωση".

Κατά μία άλλη εκδοχή ήταν γιος του Ασκληπιού. Ο Τελεσφόρος απεικονιζόταν με τη μορφή παιδιού, φορώντας χαρακτηριστική ενδυμασία που κάλυπτε όλο του το σώμα. Ο Τελεσφόρος ήταν γνωστός με την επίκληση «Σωτήρας» και προστάτευε όσους ανθρώπους βρίσκονταν στην ανάρρωση από κάποια ασθένεια. Επιπλέον, τον θεωρούσαν ως το «ιερό ενδιάμεσο» του Ασκληπιού. O θεός της ανάκαμψης. Ο Τελεσφόρος απεικονιζόταν πάντα ως παιδί ή νάνος, ενώ το κεφάλι του καλυπτόταν από μία κάπα.

Βρασίδας και Κλέωνας, Η σύγκρουση των δύο Στρατηγών μπροστά από τα τείχη της Αμφίπολης

Η μάχη της Αμφίπολης συνέβη τον χειμώνα του 422 π.Χ. κατά την διάρκεια του πελοποννησιακού πολέμου. Αντίπαλοι ήταν οι Αθηναίοι με στρατηγό τον Κλέωνα και οι Σπαρτιάτες υπό την ηγεσία του Στρατηγού Βρασίδα.

Ποιοί ήταν όμως οι δύο στρατηγοί που έχασαν την ζωή τους και οι δύο μπροστά από τα τείχη της Αμφίπολης;

Η Λάρνακα που εικάζεται ότι ανήκει στον Σπαρτιάτη Στρατηγό Βρασίδα και βρίσκεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αμφίπολης

Ο Βρασίδας, γιος του Τέλλιδος και της Αργιλεωνίδος, ήταν στρατηγός των Σπαρτιατών φιλότιμος, φιλόπατρις, δραστήριος, δίκαιος, ικανός, ανδρείος, τολμηρός και εμπειροπόλεμος με πολλές αρετές. Ενεργούσε με σύνεση έναντι του αντιπάλου του Κλέωνα. Φάνηκε επιεικής στους Αμφιπολίτες και κατόρθωσε να τους πείσει ότι δεν ήταν κατακτητής αλλά ελευθερωτής της Αμφίπολης. Έδωσε το δικαίωμα σε όσους ήθέλαν να εγκαταλείψουν την Αμφίπολη με όλα τους τα υπάρχοντα, χωρίς να τους καταδιώξει. Αγαπήθηκε και τιμήθηκε από τους κατοίκους ως δίκαιος και άξιος αρχηγός. Είχε διαπαιδαγωγηθεί με τις εθνικές αρχές της Σπάρτης. Η μάνα του, όταν την πληροφόρησαν για το θάνατό του, ρώτησε «αν πέθανε έντιμα». Στα εγκώμια των άλλων ότι ο γιος της ήταν ανώτερος από όλους τους στρατηγούς της εποχής εκείνης και διακρινόταν για τα πολλά και μεγάλα ανδραγαθήματά του αποκρίθηκε: «Ναι, ο γιος μου ήταν ανδρείος αλλά η Σπάρτη έχει πολλούς πολίτες καλύτερους από αυτόν».

Η ασπίδα που εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αρχαίας Αγοράς στην στοά Αττάλου και πιθανολογείται ότι ανήκε στον Βρασίδα

Ο Κλέων, γιος του Κλαιένετου, αναδείχθηκε μετά από το θάνατο του αντιπάλου του Περικλή λόγω του δυναμικού του χαρακτήρα. Από δερματοπώλης έγινε τρομερός δημαγωγός. Κατά τον Αριστοφάνη, στην κωμωδία Ιππείς, περιγράφει τον Κλέωνα ως απερίσκεπτο, εγωιστή, υπερήφανο, πλεονέκτη, κακότροπο, θρασύ, φθονερό, βίαιο, αιμοβόρο, αδιάλλακτο και δημαγωγό. Κολάκευε τους ισχυρούς και για λόγους σκοπιμότητας βοηθούσε και τους πτωχούς. Το όπλο του ήταν η ευγλωττία συνοδευμένη με πολυλογία και βιαιότητα. Όταν καταλήφθηκε η Σφακτηρία με το τέχνασμα του στρατηγού των Μεσσηνίων φαντάστηκε ότι ήταν αυτός ο πλέον άξιος στρατηγός της εποχής.

Η αλαζονεία και η απερισκεψία τον οδήγησαν στη μάχη της Αμφιπόλεως. Απέδειξε την ανικανότητα και τη δειλία του την ώρα της μάχης, ενώ οι στρατιώτες του πολεμούσαν γενναία κατά των Σπαρτιατών αυτός λιποψύχησε και για να σωθεί προσπάθησε να διαφύγει στην Ηιόνα. Ένας πελταστής τον πρόλαβε όμως και τον φόνευσε με το ακόντιό του.

Η ΠΑΝΩΛΗ ΤΟΥ ΙΟΥΣΤΙΝΙΑΝΟΥ ΧΤΥΠΑ ΤΗΝ ΑΜΦΙΠΟΛΗ

Την ακμή των παλαιοχριστιανικών χρόνων ακολούθησε στα μέσα του 6ου αι. μ.Χ. μια συρρίκνωση στη ζωή της Αμφίπολης: ένας νέος περίβολος απέκοψε το αίθριο της Βασιλικής Α', τις δύο παλαιοχριστιανικές οικίες,  περιόρισε την έκταση της πόλης κατά 1/4 και άφησε την Βασιλική Γ' εκτός των τειχών. Την εποχή αυτή η μεγάλη δεξαμενή περιορίστηκε σε τρεις μικρότερες και ο υπόλοιπος χώρος της φιλοξένησε εργαστήρια, όπως πχ. ο κλίβανος, ο οποίος μεταφέρθηκε από εκτός των τειχών θέση. Η συρρίκνωση αυτή οφείλεται στις σοβαρές επιπτώσεις της πανώλης που έπληξε το Βυζάντιο το 541-543 μ.Χ. και είχε ως αποτέλεσμα μια δραματική μείωση του πληθυσμού.

Η πανώλη του Ιουστινιανού υπήρξε η πρώτη πανδημία της εν λόγω λοιμώδους νόσου στον κόσμο. Εκδηλώθηκε σε διαδοχικά τμήματα μεταξύ του 6ου και του 8ου αι. μ.Χ. εξασθενώντας την αυτοκρατορία του Βυζαντίου. Υπολογίζεται ότι έστειλε στον θάνατο περίπου 50 εκατομμύρια ανθρώπους (το 15% του παγκόσμιου πληθυσμού) όχι μόνο στο Βυζάντιο και την Μεσόγειο αλλά και σε απομακρυσμένες περιοχές της Ευρώπης.

Εμμανουήλ Παπάς, ο Σερραίος Οπλαρχηγός της Επανάστασης του 1821

Ο Εμμανουήλ Παπάς γεννήθηκε στη Δοβίστα Σερρών (σημερινή ονομασία: Εμμανουήλ Παπάς) το 1772. Ο πατέρας του Δημήτριος πλούσιος προύχοντας της περιοχής, νεότατος χειροτονήθηκε ιερέας και τιμήθηκε με το εκκλησιαστικό αξίωμα του Οικονόμου. Από εκεί προέρχεται και το οικογενειακό όνομα Παπάς. Μετά τη στοιχειώδη μόρφωση του στο χωριό, ο Εμμανουήλ Παπάς μετέβη στις Σέρρες για να συμπληρώσει τις σπουδές του στην εκεί περιώνυμη σχολή. Όταν αποφοίτησε από τη Σχολή Σερρών, επανήλθε στη Δοβίστα όπου και παντρεύτηκε. Το 1805 όμως, το επαγγελματικό του δαιμόνιο τον επανέφερε στις Σέρρες ακριβώς την εποχή που το εμπόριο βρισκόταν στην μεγαλύτερη ακμή του. Σύντομα αναδείχθηκε σε μεγάλο τραπεζίτη και μεγαλέμπορο της εποχής εκείνης, σεβαστό ακόμα και στους Τούρκους Μπέηδες, με υποκαταστήματα στη Θεσσαλονίκη,

Κωνσταντινούπολη και στη Βιέννη.

Ο Παπάς μυήθηκε πολύ νωρίς στη Φιλική εταιρεία και έγινε αρχιταμίας της στις 21 Δεκεμβρίου 1819. Λίγο αργότερα όμως αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τις Σέρρες λόγω σφοδρής φιλονικίας του με τον διοικητή των Σερρών Γιουσούφ Μπέη και πήγε στην Κωνσταντινούπολη όπου είχε την ευκαιρία να συνεργαστεί στενότερα με τους εκεί Φιλικούς. Στο μεταξύ η φήμη του για την πατριωτική του δράση είχε φτάσει σε κάθε άκρη της Ελλάδας. Είχε σχεδιάσει μάλιστα και σχέδιο για δολοφονική απόπειρα κατά του Σουλτάνου, το οποίο όμως απέτυχε λόγω προδοσίας.

Όταν κηρύχθηκε η Επανάσταση του 1821 ο Εμμανουήλ Παπάς εγκατέλειψε την Κωνσταντινούπολη στις 23 Μαρτίου 1821 και μετέβη στη Μονή Εσφιγμένου στο Άγιο Όρος. Εκεί αφού έφθασε με πλοίο του θρακιώτη φιλικού Αντώνη Βισβίζη που ήταν γεμάτο όπλα και πολεμοφόδια, αγορασμένα ύστερα από εντολή του Αλέξανδρου Υψηλάντη, έγινε δεκτός με ενθουσιασμό από ηγουμένους και μοναχούς. Τον Μάϊο του 1821, μετά την εξέγερση του Πολύγυρου, ανακηρύχθηκε "αρχηγός και υπερασπιστής της Μακεδονίας". Αφού εγκατέστησε το αρχηγείο του στο Άγιο Όρος, με τους 2.500 άνδρες του ανέλαβε δράση με παράλληλες εξεγέρσεις στην Κασσάνδρα, την Ορμύλια, τη Σιθωνία και τα Μαντεμοχώρια. Τον Ιούνιο του 1821, σε συνεργασία με τον καπετάν Χάψα, οπλαρχηγό της Δυτικής Χαλκιδικής, πετυχαίνουν σημαντικές επιτυχίες κατά των Τούρκων στα Στάγειρα και στο Σταυρό.

Την ίδια περίοδο στις Σέρρες εκδηλώθηκε επαναστατικό κίνημα με την καθοδήγηση του Μητροπολίτη Χρύσανθου, το οποίο όμως πολύ γρήγορα κατεστάλη. Οι Τούρκοι δεν διέπραξαν αντίποινα, γι΄αυτό και ημερομηνία αυτή (8η Μαΐου του 182, ημέρα γιορτής του Ευαγγελιστή Ιωάννη του Θεολόγου, ο οποίος και θεωρήθηκε σωτήρας της πόλης) το 1835 έχτισαν προς τιμή του ομώνυμο ναό στη συνοικία Άνω Καμενίκια. Ενώ όμως η πόλη απέφυγε την καταστροφή, η σύζυγος και τα παιδιά Εμμανουήλ Παππά φυλακίστηκαν, η περιουσία του δημεύτηκε και το σπίτι του κάηκε. Ενώ οι Τούρκοι είχαν αρχίσει γενική επίθεση κατά των Ελλήνων, ο Παπάς έκανε έκκληση βοήθειας προς τον Υψηλάντη αλλά δεν εισακούστηκε. Οι επιτυχίες του στην Κασσάνδρα και η διάθεση όλης της προσωπικής του περιουσίας για τον αγώνα δεν έσωσαν το επαναστατικό κίνημα.

Το τέλος του Εμμανουήλ Παππά

Τα τέλη Οκτωβρίου 1821, μετά την αντεπίθεση των Τούρκων με αρχηγό τον Αβδούλ Αμπούδ, που έσπασε το επαναστατικό μέτωπο στη Κασσάνδρα και την περιοχή του Σταυρού, ο Παπάς αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το Άγιο Όρος καταδιωκόμενος από τον τουρκικό στρατό. Με πλοιάριο αναχώρησε για την Ύδρα, αλλά εξαντλημένος από τις κακουχίες του πολέμου και από τις συγκινήσεις της τραγικής του περιπέτειας, πέθανε από συγκοπή μέσα στο πλοιάριο ακριβώς τη στιγμή που έπλεε τον Καφηρέα. Η σωρός του ήρωα μεταφέρθηκε στην Ύδρα και κηδεύτηκε με τιμές στρατηγού. Το 1843 αναρτήθηκε στο Ελληνικό Βουλευτήριο το όνομα του σαν ενός από τους πρωταγωνιστές της ελληνικής επανάστασης. Τα λείψανά του μεταφέρθηκαν το 1971 και εναποτέθηκαν κάτω από τον ανδριάντα του, στην Πλατεία Ελευθερίας των Σερρών.

Απόγονοι

Από τα οκτώ αγόρια του (είχε και τρία κορίτσια από τον γάμο του με τη Φαίδρα) τα τρία έπεσαν στον Αγώνα: ο Αθανασάκης Παπάς (1794-1826) πιάστηκε αιχμάλωτος από τους Τούρκους και αποκεφαλίστηκε στη Χαλκίδα, ο Γιαννάκης Παπάς (1798-1825) πολέμησε δίπλα στον Παπαφλέσσα και σκοτώθηκε στη Μάχη στο Μανιάκι (20 Μαΐου 1825) και ο Νικολάκης Παπάς (1803-1827) σκοτώθηκε στη Μάχη του Καματερού (27 Ιανουαρίου 1827).

Ο ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΟΣ ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ

Στην κορυφή του  λόφου 133, ΒΑ της Αμφίπολης, αποκαλύφθηκε αξιόλογος προϊστορικός οικισμός. Από τα αρχαιολογικά ευρήματα οστράκων, αγγείων και λίθινων εργαλείων διαπιστώθηκε ότι ο οικισμός άκμασε στη νεολιθική και στην πρώιμη εποχή του χαλκού και του σιδήρου.

Αποκαλύφθηκαν όστρακα αγγείων, σφονδύλια με γεωμετρική διακόσμηση ομοκέντρων κύκλων, ημικυκλίων και καθέτων γραμμών. Αποκαλύφθηκαν χάλκινα αγγεία, οικιακά σκεύη και κοσμήματα της πρώιμης εποχής του σιδήρου. Δεν βρέθηκαν κτίσματα με θεμέλια αλλά αποτμήματα από ξύλα, καλάμια, πηλό και πλιθιά, που φανερώνουν ότι κατοικούσαν σε καλύβες. Το δάπεδο της καλύβας ήταν από πηλό με οπές για τη στήριξη της στέγης σε πασσάλους. Η αποκάλυψη χαυλιοδόντων αγριόχοιρου και οστών διαφόρων ζώων, πτηνών καθώς και θαλασσινών οστράκων μας πληροφορούν ότι οι κάτοικοι του οικισμού ζούσαν από το κυνήγι, το ψάρεμα, την γεωργία και την κτηνοτροφία .

ΟΤΑΝ Ο ΗΡΑΚΛΗΣ ΠΕΡΑΣΕ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΓΓΑΙΟ

Ηρακλής και Συλέας

Από τους μυθικούς χρόνους ο ρόλος της περιοχής του Νομού Σερρών ήταν ενεργός.

Διάσημος ήταν στο Νομό Σερρών κατά την εποχή αυτή ο Συλέας, βασιλιάς που ζούσε στην περιοχή του Παγγαίου. Θεωρείται ότι η περιοχή της Νέας Ζίχνης αντιστοιχεί στο Αρχαίο βασίλειο του Συλέα, ο οποίος υποχρέωνε τους διαβάτες να δουλεύουν στους αμπελώνες του.

Σ' ένα σατυρικό δράμα ο Ευριπίδης σε μια παραλλαγή του ίδιου μύθου, παρουσιάζει τον Ηρακλή να έχει πουληθεί ως δούλος στο Συλέα. Τότε εκείνος έστειλε τον ήρωα στους αμπελώνες του, αλλά ο Ηρακλής κατέστρεψε όλα τα κτήματα, τα φορτώθηκε στους ώμους του και τα μετέφερε στα ανάκτορα του Συλέα.

Εκεί σκότωσε τον καλύτερο ταύρο, άνοιξε το καλύτερο βαρέλι με κρασί, κατασκεύασε ένα τραπέζι στις πύλες των ανακτόρων και στη συνέχεια υποχρέωσε το Συλέα να τον σερβίρει με δουλοπρέπεια.

Τα Βόδια του Γηριόνη

Ως δέκατο άθλο ο Ηρακλής διατάχθηκε από τον Ευρυσθέα να οδηγήσει στις Μυκήνες από την Ερύθεια, ένα απομονωμένο νησί στον Ωκεανό, τα βόδια του βασιλιά Γηρυόνη, γιου του Χρυσάορα και της Καλλιρρόης.

Μετά από μακρά και περιπετειώδη πορεία στις χώρες της Μεσογείου, και αφού μονομάχησε με τον Γηρυόνη στις ακτές του ποταμού Ανθεμούντα, έφτασε στις ιωνικές ακτές της Ελλάδας, όπου μια βοϊδόμυγα, σταλμένη από την Ήρα, τρέλανε το κοπάδι και το έκανε να διασκορπιστεί στα βουνά της Θράκης.

Ο Ηρακλής κατηγόρησε τον Στρυμόνα, ότι δυσκόλεψε το έργο του να συγκεντρώσει τα ζώα. Τον γέμισε λοιπόν με πέτρες, και από τότε ο ποταμός έπαψε να είναι πλωτός (Απολλόδ. 2.112).

Σύμφωνα με άλλη εκδοχή του μύθου, ο Ηρακλής δεν μπορούσε να διασχίσει τον ποταμό επειδή δεν υπήρχε πέρασμα. Έριξε λοιπόν τεράστιους βράχους εμποδίζοντας τα πλοία να τον διαπλέουν. Κατά μία άλλη εκδοχή οι κάτοικοι του κάμπου των Σερρών, παραπονέθηκαν στον ήρωα Ηρακλή όταν επέστρεφε από τη Θράκη, για τις μεγάλες ζημιές που τους προκαλούσε ο ποταμός Στρυμόνας με τις συχνές πλημμύρες του.

Ο Ηρακλής τότε διευθέτησε την κοίτη και απάλλαξε τους κατοίκους από τις φοβερές καταστροφές.

Οι κάτοικοι της περιοχής, που διασχίζει ο ποταμός Στρυμόνας τον θεωρούσαν Θεό.

ΟΙ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΕΣ ΒΡΑΧΟΓΡΑΦΙΕΣ ΣΤΟ ΦΑΡΑΓΓΙ ΤΟΥ ΑΓΓΙΤΗ

Στο Σπήλαιο του Ορφέα εγκαταστάθηκαν οι άνθρωποι πριν από 9000 χρόνια

Του Απόστολου Τσακρίδη 

Για χιλιάδες χρόνια ο Ποταμός Αγγίτης ρέει μέσω της μεγάλης κοιλάδας της Δράμας, σμιλεύοντας την γη και δημιουργώντας πολλές σπηλιές, καμάρες και βαθειά ρήγματα με πλούσια φυσική ομορφιά. Διασχίζει περίπου μία απόσταση 40 χλμ. ώσπου να ενωθεί με έναν άλλο σημαντικό ποταμό της περιοχής των Σερρών, τον Στρυμόνα.

Σύμφωνα με τους ιστορικούς μια βίαιη γεωλογική ανακατάταξη, που συντελέστηκε πριν από 1.000.000 χρόνια, χώρισε την γη στα δύο, με αποτέλεσμα να διαρρεύσουν οι υδάτινοι όγκοι της αρχαίας Πρασιάδος λίμνης, η οποία τότε κάλυπτε την εύφορη πεδιάδα της σημερινής Δράμας. Κάπως έτσι, δημιουργήθηκε ένα από τα ομορφότερα φαράγγια της Ελλάδος, αυτό του ποταμού Αγγίτη.

Ο ποταμός Αγγίτης πηγάζει δυτικά της Δράμας ανάμεσα στο Μενοίκιο όρος και στους πρόποδες του Φαλακρού. Στην συνέχεια ακολουθεί νότια πορεία μέχρι που εισέρχεται στον Νομό Σερρών και στην περιοχή όπου υψώνεται ο ασβεστολιθικός λόφος του Πετρωτού. Πρόκειται για μια βαθειά και στενή ποτάμια κοιλάδα, με μήκος 15 χλμ. και βάθος που φθάνει σε κάποια σημεία τα 100 - 120 μέτρα. Στις πλαγιές του φαραγγιού έχουν εντοπιστεί σπηλιές, καμάρες και βραχοσκεπές. - ΠΗΓΗ: Μουσειακές επιγραφές Αρχαιολογικού Μουσείου Δράμας.

Μετά από ανασκαφικές έρευνες που πραγματοποίησε η Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας και Σπηλαιολογίας στις θέσεις των Σπηλαίων, Πηγών Αγγίτη Προσοτσάνης και Πετρωτού Αλιστράτης, αποκαλύφθηκαν αρχαιολογικά στρώματα πλούσια σε ευρήματα.

 Από τη διάνοιξη της νέας πρόσβασης στο Σπήλαιο Πηγών Αγγίτη, εντοπίστηκε αδιατάραχτο αρχαιολογικό στρώμα Παλαιολιθικής περιόδου και έφερε στο φως πλήθος οστών και εργαλειών αυτής της εποχής.

Κατά την τελευταία βαθμίδα του Ανώτερου Πλειστόκαινου, την περίοδο του Παγετώνα Wurm (70.000-10.000 χρόνια πριν) επικρατεί η λεγόμενη ψυχρή πανίδα. Τα είδη που κυριαρχούν είναι ο άγριος ίππος, ο όνος, τα βοοειδή (βίσσων και άγριος ταύρος), τα ελάφια, η άλκη και το ζαρκάδι, ο αίγαγρος, το αγριόγιδο και τα σαρκοφάγα. Η πανίδα αυτή είναι σύγχρονη του ανθρώπου της Μέσης και της Ανώτερης Παλαιολιθικής εποχής. ΠΗΓΗ: Μουσειακές επιγραφές Αρχαιολογικού Μουσείου Δράμας.

Κατά την περίοδο αυτήν στην ευρύτερη περιοχή του σημερινού Νομού της Δράμας η εποχή των παγετώνων πλησιάζει στο τέλος της. Δεν υπάρχουν πια πάγοι, αλλά το κλίμα είναι ακόμη ψυχρό. Η βλάστηση που κυριαρχεί είναι η στέππα. Οι πρώτοι κάτοικοι σ’ αυτήν την περιοχή εμφανίζονται σε αυτή την εποχή. Ήταν παλαιολιθικοί νομάδες που μετακινούνταν κυνηγώντας ζώα και περισυλλέγοντας καρπούς και φυτά. Για κατοικίες του προτιμούσαν τις εισόδους των σπηλαίων ή τις βραχοσκεπές κοντά σε πηγές νερού, όπου ερχόταν τα ζώα να ξεδιψάσουν.

Τα πρώτα εργαλεία του Παλαιολιθικού ανθρώπου ήταν λίθινα, στην αρχή φυσικές κροκάλες επιλεγμένες για το κατάλληλο σχήμα τους και εν συνέχεια χειροπελέκεις, αιχμές και ξέστρα από εν μέρει κατεργασμένο λίθο. Όπως παρατηρήθηκε, η περιοχή του Αγγίτη σχετίζεται με κυνηγητικές δραστηριότητες. Πολιτισμικά, με βάση την τεχνολογία των εργαλείων, τοποθετείται στην Μέση Παλαιολιθική, της οποίας η απόλυτη χρονολόγηση είναι 50.000 χρόνια πριν από σήμερα.

Στο Φαράγγι του Αγγίτη εντοπίζεται ένα δίκτυο σπηλαίων με σπουδαίο αρχαιολογικό ενδιαφέρον. Ένα από αυτά που ξεχώρισε κατά την διάρκεια των ανασκαφικών ερευνών, είναι το Σπήλαιο του Ορφέα, το οποίο βρίσκεται 1 χιλιόμετρο νοτιοδυτικά του αξιοποιημένου Σπηλαίου Αλιστράτης και έχει πάρει το όνομα του, από τον μυθικό γητευτή με την λύρα και μέγιστο θεολόγο της Θράκης.

Το Σπήλαιο εντόπισαν το 1976 Αυστριακοί επιστήμονες και η εξερεύνησή του συνεχίζεται μέχρι και σήμερα. Πρόκειται για μια οριζόντια, δαιδαλώδη σπηλιά, με συνολικό μήκος 300 μέτρα και πλάτος 20 - 30 μέτρα.

Το Σπήλαιο του Ορφέα έχει προκαλέσει το ενδιαφέρον, όχι μόνον για το μέγεθος και την ομορφιά του, αλλά κυρίως για την σημασία των παλαιοντολογικών και αρχαιολογικών ευρημάτων που έκρυβε για χιλιάδες χρόνια και μαρτυρούν τον ρόλο του σπηλαίου στην εξελισσόμενη ιστορία του ανθρώπου στον Ελλαδικό χώρο.

 Μέσα στο σπήλαιο, η αργή αλλά ανίκητη δύναμη του νερού έχει λαξεύσει σταλαγμίτες 45.000 ετών, σε εκπληκτικούς σχηματισμούς

Αποκαλύφθηκαν επάλληλα δάπεδα χρήσης, που περιλαμβάνουν ημικυκλικές εστίες με στάχτες και καμένα οστά καθώς και κάποιες οπές πασσάλων. Από κινητά ευρήματα, βρέθηκαν άφθονα θραύσματα χρηστικών ως επί το πλείστον αγγείων, πήλινα σφονδύλια, οστά οικόσιτων ζώων, όστρεα, οστέινα και λίθινα εργαλεία.

Σημαντικό εύρημα αποτελούν τρία τμήματα ανθρώπινων κρανίων, που αποκαλύφθηκαν στο κεντρικό σκάμμα του σπηλαίου και δυο τμήματα ανθρώπινης σιαγόνας ενηλίκου ατόμου.

Από τα ανασκαφικά δεδομένα συνάγεται ότι, το σπήλαιο χρησιμοποιήθηκε ως χώρος εποχικής εγκατάστασης και άσκησης γεωργοκτηνοτροφικών εργασιών. Επίσης υπήρξε και ως χώρος αποθήκευσης. Οι ραδιοχρονολογήσεις που έγιναν στο Εργαστήριο Αρχαιομετρίας του ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος επιβεβαιώνουν το ευρύ φάσμα χρήσης του σπηλαίου που κυμαίνεται από, 8.640 - 8.480 και 3.880 - 3.690, χρόνια πριν από σήμερα. Οι ενδείξεις από την χρονολόγηση των ευρημάτων λοιπόν, μαρτυρούν παλαιότερη ανθρώπινη παρουσία πριν από περίπου 9.000 χρόνια!

Σε

Σε άλλα σημεία με βραχοσκεπές συναντάται πλήθος εγχάρακτων παραστάσεων (βραχογραφίες) πάνω σε μαρμάρινες επιφάνειες.

Η θεματολογία αυτών των αναπαραστάσεων ποικίλει: απεικονίζονται κυρίως πολεμιστές, ιππείς, διάφορα είδη ζώων, γεωμετρικά και αφηρημένα μοτίβα.

Σε πολλές περιπτώσεις υπάρχει επικάλυψη παλαιοτέρων βραχογραφιών από νεώτερες και αυτό μαρτυρεί τη συνεχή και δυναμική χρήση του τοπίου από τον άνθρωπο.

μοτίβο του ιππέα στις βραχογραφίες του Φαραγγιού του Αγγίτη είναι το πιο χαρακτηριστικό. Η χρονολόγηση του ανάγεται κατά την 2η χιλιετία π.Χ.

Αναπαραστάσεις ιππέων σε βραχογραφίες συναντούνται τόσο σε θέσεις στην ευρύτερη περιοχή της πεδιάδας της Δράμας, όσο και σε αυτή των Φιλίππων, καθώς επίσης αποτελούν μια από τις κυριότερες απεικονίσεις στους βράχους του όρους Παγγαίου.

Η επιλογή, λοιπόν, της εικαστικής αναπαράστασης του ιππέα δεν είναι τυχαία. Με την τέχνη στους βράχους, φαινόμενο που παρατηρείται σε όλες τις χώρες και ηπείρους, ο άνθρωπος δεν δηλώνει μόνο την παρουσία του, αλλά ορίζει και το τοπίο μέσω αυτής.

Οι εγχάρακτες αναπαραστάσεις ιππέων, μας δίνουν σημαντικές πληροφορίες για τις μεταλλουργικές κοινωνίες της πρωτοϊστορίας στον βορειοελλαδικό χώρο.

Είτε ως πολεμιστής με πλήρη εξοπλισμό, είτε ως κυνηγός θηραμάτων, είτε απλά ως μια επιβλητική παρουσία στις ασβεστολιθικές επιφάνειες, η ιδέα του καβαλάρη συμβολίζει την μετάβαση από μια εποχή σε μια άλλη. Με την εισαγωγή της ιππικής εξελίσσονται οι πολεμικές τακτικές και αλλάζουν τα πεδία των μαχών. Ανοίγουν νέοι δρόμοι εμπορίου και καλύπτονται μεγαλύτερες αποστάσεις. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την αλλαγή της αντίληψης όχι μόνο του φυσικού, αλλά και του γνωστικού τοπίου.

Στα πλαίσια της συνεργασίας της Σχολή Καλών Τεχνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, του Πανεπιστήμιου Tras-os-Montes e AltoDouro Villa Real και του Κέντρου Γεωεπιστημών του Πανεπιστημίου Coimbra της Πορτογαλίας, δημιουργήθηκε αναπαράσταση της βραχογραφίας του Ιππέα. Έτσι, μία από τις σημαντικότερες προϊστορικές βραχογραφίες του Φαραγγιού πήρε μορφή καλλιτεχνικού βραχοανάγλυφου διαστάσεων 16 x 20 μέτρων και αποτέλεσε μέρος στα αξιοθέατα του Φαραγγιού, υπογραμμίζοντας την ιστορία της περιοχής.

Οι μεταλλουργικές κοινωνίες στον βορειοελλαδικό χώρο θα μπορούσαν να προσδιοριστούν ως θρακικές. Η εγχάρακτη αναπαράσταση του αρχαίου καβαλλάρη μπορεί να πιθανολογηθεί ως η πρώτη μορφή ενός Θράκα Ιππέα!

Από τις ακτές Ευξείνου Πόντου έως την κοιλάδα του ποταμού Τίσα (Tisza) και από τα Καρπάθια έως τα βόρεια παράλια του Αιγαίου οι κατά τόπους Χαλκολιθικοί Πολιτισμοί κατασκεύαζαν ήδη από τα μέσα της 5^ης χιλιετίας π. Χ., εργαλεία από χαλκό και κοσμήματα από χαλκό, χρυσό και αργυρό. Οι γεωγραφικοί αυτοί προσδιορισμοί ορίζονται ως χώροι ανάπτυξης των μετέπειτα θρακικών φυλών.

Πηγή: arxeion-politismou.gr

Φωτογραφίες: 

Ο Τύμβος του Σβεστάρι της Βουλγαρίας, ο τάφος του Θράκα Βασιλιά Δρομιχαίτη

Ο τύμβος του Σβεστάρι, 3ος αιώνας π.Χ., Σβεστάρι Βουλγαρίας

Πρόκειται για θρακικό βασιλικό τάφο πιθανόν του Δρομιχαίτη.(η σύζυγός του, κόρη του στρατηγού του Μ. Αλεξάνδρου, Λυσίμαχου). Εντύπωση προκαλεί ο διάκοσμος του τύμβου και συγκεκριμένα οι δέκα Καρυάτιδες, (λεπτομέρεια στα σχόλια) μισές γυναίκες μισές φυτά, Ψηλά, στον ημικυκλικό τοίχο, υπάρχει τοιχογραφία θεάς που προσφέρει χρυσό στεφάνι στον έφιππο βασιλιά και πομπές υπηρετών από τις δυο πλευρές που φέρουν δώρα στον βασιλιά, δείγμα της θεοποίησης του νεκρού (στα σχόλια η λεπτομέρεια).

Η UNESCO το ανακήρυξε παγκόσμιο μνημείο κληρονομιάς.

21 Μαρτίου Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης - Γιάννης Ρίτσος "Η μάχη της Αμφίπολης"

Παγκόσμια ημέρα ποίησης σήμερα και επιλέξαμε ένα ποίημα του Γιάννη Ρίτσου.

"Η μάχη της Αμφίπολης"

Εκεί ταν, στην Αμφίπολη, η αρχή του τέλους.

Πολύ επάνω το πήραμε, πολύ πιστέψαμε στο δίκιο μας και στην μεγάλη υπεροχή μας πνευματική και υλική.

Διαδοχικά, συφερτικές προσφορές αρνηθηκαμε, με περιφρόνηση απορρίψαμε προτάσεις συνθήκης ευνοϊκότερες. Διόλου δε λογαριασαμε τις μυστικές προετοιμασίες της Σπάρτης και τα απρόοπτα κι εκείνα,τα οποία, ποσοστά της Μοίρας, όπως λέμε.

Κλέωνας,αν κι είδε το Βρασίδα, από ψηλά, να κατεβαίνει απ'τα Κερδύλλια, αν κι είδε και μες στην πολιτεία να προσφέρουν σπονδές στο ναό της Αθηνάς, δεν κακόβαλε.

Κι όταν μαντατοφόροι τον προφτάσαν, λέγοντάς του πως είδαν με τα μάτια τους χιλιάδες πόδια αλόγων και ανθρώπων κάτω απ'τις θράκιες πύλες που ετοιμαζόταν για έξοδο, τίποτα πια δεν μπορούσε ν αποτρέψει.

Ήταν αργά για επίθεση,

αργά και για υποχώρηση.

Κι όπως κατέβαινε με βάση,

ένας Μυρκίνιος πελταστής τον άφησε στον τόπο.

Μες στην σύγχυσή μας μήτε και που τον κλάψαμε- τί να τον κλάψεις;

Βρασίδας, πριν κλείσει τα μάτια του κι αυτός, πρόφτασε κι είδε απ'το φορείο του, βαριά τραυματισμένος, κάτω στο λιόλουστο κάμπο, το στρατό του να γυμνώνει τους νεκρούς μας, κι εμπρός στις πύλες της Αμφίπολης, το τρόπαιο της νίκης του να στήνουν.

Λέρος,. 21/3/1968

Γιάννης Ρίτσος. 1972. Πέτρες. Επαναλήψεις. Κιγκλίδωμα.

Η Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης εορτάζεται κάθε χρόνο στις 21 Μαρτίου. Η αρχική έμπνευσή της ανήκει στον έλληνα ποιητή Μιχαήλ Μήτρα , ο οποίος το φθινόπωρο του 1997 πρότεινε στην Εταιρεία Συγγραφέων να υιοθετηθεί ο εορτασμός της ποίησης στην Ελλάδα, όπως και σε άλλες χώρες, και να οριστεί συγκεκριμένη μέρα γι' αυτό.

Οι Τελευταίες Ημέρες Της Ζωής Του Μεγάλου Αλεξάνδρου

Ο Αλέξανδρος μετά το ταξίδι του στην Αίγυπτο επέστρεψε στη Βαβυλώνα τον Μάιο του 323 π.Χ., διασχίζοντας τα ελώδη νερά του ποταμού Ευφράτη. Μετά από λίγες εβδομάδες αρρώστησε, ανεβάζοντας υψηλό πυρετό. Το αποτέλεσμα ήταν πως μετά από δέκα ημέρες νοσηλείας, ο Μέγας βασιλιάς και στρατηγός των Μακεδόνων άφησε την τελευταία του πνοή στη Βαβυλώνα.

Οι ημέρες νοσηλείας με υψηλό πυρετό

Η ασθένεια που υπήρξε μοιραία για τον Αλέξανδρο εκδηλώθηκε το βράδυ της 18ης του μηνός Δασίου -13 Ιουνίου- μετά από μια γιορτή προς τιμή του Ηρακλή. Ο Αλέξανδρος εκείνο το βράδυ ανέβασε υψηλό πυρετό και καθώς διψούσε πάρα πολύ, ήπιε κρασί, πράγμα που θεωρήθηκε από ορισμένους ως υπαίτιο για τη φρενίτιδα που εκδηλώθηκε στη συνέχεια. Η κατάσταση της υγείας του ήταν τέτοια που από τον υψηλό πυρετό, αποκοιμήθηκε χωρίς να το καταλάβει μέσα στο λουτρό.
Την επόμενη ημέρα, αφού λούστηκε, γύρισε στο θάλαμο και πέρασε όλες τις ώρες παίζοντας κύβους με τον Μήδιο το Θεσσαλό. Στη συνεχεία, αργά το βράδυ, αφού λούστηκε πάλι και πρόσφερε θυσία στους θεούς, έφαγε, αλλά σε όλη τη διάρκεια της νύχτας είχε υψηλό πυρετό.
Στις 20 του μήνα Δασίου, λούστηκε πάλι και πρόσφερε την καθιερωμένη θυσία και, ξαπλωμένος στο λουτρό, αφιέρωσε το χρόνο του στο Νέαρχο και τους ανθρώπους του, ακούγοντας με μεγάλη προσοχή τα σχετικά με το ταξίδι και τη μεγάλη θάλασσα. Στις 21 του μήνα, αφού έκανε τα ίδια, καιγόταν ακόμη περισσότερο στον πυρετό. Σε όλη τη διάρκεια εκείνης της νύχτας ήταν πολύ άσχημα και την επόμενη ημέρα είχε πολύ υψηλό πυρετό.
Επειδή η κατάστασή του είχε επιδεινωθεί αρκετά, μεταφέρθηκε μέσα στο παλάτι, και ήταν συνεχώς ξαπλωμένος κοντά στη μεγάλη κολυμβήθρα. Παρά το γεγονός πως δυσκολευόταν να μιλήσει, δεχόταν τους διοικητές του και συζητούσε με τους αρχηγούς για τις κενές θέσεις στη διοίκηση του στρατού.
Στις 24 του μήνα, αν και ψηνόταν στον πυρετό, σηκώθηκε πάλι και πρόσφερε θυσία. Διέταξε τους ανώτατους αξιωματικούς να βρίσκονται στην αυλή, ενώ οι ταξίαρχοι και οι πεντακοσίαρχοι να διανυκτερεύσουν έξω.
Στις 25 του μήνα μεταφέρθηκε στο απέναντι παλάτι και κοιμήθηκε για λίγο. Ο πυρετός όμως δεν υποχώρησε. Όταν τον επισκέφτηκαν οι αρχηγοί, δεν μιλούσε πια καθόλου. Η ίδια κατάσταση επικρατούσε και στις 26 του μήνα.
Οι Μακεδόνες τότε, βλέποντας τον βασιλιά τους σ’ αυτή την κατάσταση, νόμισαν ότι είχε πεθάνει. Μαζεύτηκαν, λοιπόν, έξω από τις πύλες και διαμαρτύρονταν και απειλούσαν τους εταίρους, ώσπου τις παραβίασαν. Όταν πια οι πύλες άνοιξαν, πέρασαν από το κρεβάτι του ένας ένας όλοι μόνο με τους χιτώνες. Στη διάρκεια αυτής της ημέρας άνθρωποι του Πύθωνα και του Σέλευκου στάλθηκαν στο Σεραπείο και ρωτούσαν αν έπρεπε να φέρουν εκεί τον Αλέξανδρο. Ο θεός όμως απάντησε να τον αφήσουν εκεί που ήταν. Στις 28 του Δασίου προς το βράδυ ο Αλέξανδρος τελικά πέθανε.
Ο Διόδωρος ο Σικελιώτης παραδίδει τη μαρτυρία πως όταν ο Αλέξανδρος κατάλαβε πως έφτασε το τέλος του, έβγαλε το δαχτυλίδι του και το έδωσε στον Περδίκκα. Οι σύντροφοί του τότε τον ρώτησαν σε ποιον άφηνε το βασίλειό του και εκείνος φέρεται να απάντησε: «Στον πιο ισχυρό». Αυτά ήταν και τα τελευταία λόγια του Αλέξανδρου.

Αιτία θανάτου

Βάσει των συμπτωμάτων της ασθένειας του Αλέξανδρου, προτάθηκε ήδη από το 1872 από το Γάλλο γιατρό Emile Littre ως αιτία θανάτου η ελονοσία. Η ελονοσία ήταν ήδη γνωστή στον αρχαίο κόσμο και κυρίως στην Ανατολή από τον 6ο αιώνα π.Χ. Πιθανότατα, λόγω της παραμονής του στα ελώδη νερά του Ευφράτη να προσεβλήθη από ελονοσία.
Η υπόθεση πως ενδεχομένως να είχε δηλητηριαστεί δεν είχε προταθεί από κανέναν τη στιγμή του θανάτου του Αλέξανδρου. Η υπόθεση της δηλητηρίασης κυκλοφόρησε έξι χρόνια μετά το θάνατό του, σε διάφορες εκδοχές. Λέγεται μάλιστα ότι η Ολυμπιάδα κατόπιν καταγγελίας αφάνισε πολλούς, ξέθαψε και πέταξε τα οστά του νεκρού Ιόλα, γιατί αυτός τάχα τού έριξε το δηλητήριο.

Μετά το θάνατο

Μετά το θάνατο του Αλέξανδρου ξέσπασε πολιτική ταραχή για τη διαδοχή του, με αποτέλεσμα να μην δοθεί η απαιτούμενη μέριμνα για την ταφή του βασιλιά. Έτσι, το σώμα του παρέμεινε για καιρό άταφο και ενώ ήταν καλοκαίρι με υψηλή θερμοκρασία στη Βαβυλώνα, το σώμα του δεν παρουσίασε για μέρες κανένα σημείο σήψης, ούτε καν σημάδι αποχρωματισμού.
Αυτό, ίσως θα μπορούσε να εξηγηθεί με την υπόθεση πως ο Αλέξανδρος τελικά δεν πέθανε την ημέρα που θεωρήθηκε ως ημέρα θανάτου του, αλλά μετά από αρκετές ημέρες. Πιθανότατα να είχε πέσει σε κώμα τη στιγμή που θεωρήθηκε νεκρός και ίσως να παρέμεινε σ’ αυτή την κατάσταση για τέσσερις ή πέντε ημέρες.

Πηγές:
greek-language.gr
ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ ΜΑΡΑΚΟΣ: «Οι απεικονίσεις του Αλεξάνδρου στην Αίγυπτο: 4ος αιώνας π.Χ.-4ος αιώνας μ.Χ.»

Σχολική Εργασία με Θέμα τον Τύμβο Καστά

Ομαδική εργασία με κατασκευή μακέτας από τη Στ' τάξη του 6ου Δημοτικού Σχολείου Σερρών, με θέμα: Μακεδονικός Τάφος του Τύμβου Καστά.

Συγχαρητήρια στους μαθητές και στον κύριο Αριστείδη Παπαπασχάλη για την καταπληκτική δουλειά!!!

ΟΙ ΚΑΡΥΑΤΙΔΕΣ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΡΕΧΘΕΙΟΥ

Σημαντικές ομοιότητες φαίνεται ότι παρουσιάζουν οι Καρυάτιδες που έφερε στο φως η ανασκαφή της Αμφίπολης, με τις Καρυάτιδες του Ερεχθείου στον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης.

Συγκεκριμένα, σε ό,τι αφορά τις Κόρες της Αμφίπολης, βρέθηκαν ίχνη από κόκκινο και κίτρινο χρώμα ενώ είναι γνωστό ότι και οι Καρυάτιδες στο Ερέχθειο ήταν ζωγραφισμένες. Επιπρόσθετα, και στις δύο περιπτώσεις, οι Κόρες λειτουργούν ως κίονες, και πιο συγκεκριμένα ως «φύλακες» ταφικών μνημείων, καθώς κάτω από το Ερέχθειο βρίσκεται, σύμφωνα με αναφορές, ο τάφος του μυθικού βασιλιά της Αθήνας, του Κέκροπα.

Μάλιστα, σύμφωνα με το Μουσείο της Ακρόπολης, «για τις Καρυάτιδες έχουν δοθεί πολλές ερμηνείες. Η πειστικότερη υποστηρίζει ότι αποτελούσαν το υπέργειο μνημείο του τάφου του Κέκροπα και ότι ήταν οι χοηφόροι που απέδιδαν τιμές στον ένδοξο νεκρό».

Κλείνουν τα μουσεία και οι αρχαιολογικοί χώροι μέχρι τις 30 Μαρτίου εξαιτίας του κορονοϊού,

Κλείνουν τα μουσεία και οι αρχαιολογικοί χώροι μέχρι τις 30 Μαρτίου εξαιτίας του κορονοϊού, σύμφωνα με την ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.

Αναλυτικά η ανακοίνωση:

Με δεδομένο ότι στους αρχαιολογικούς χώρους και στα Μουσεία, λόγω των ειδικών συνθηκών, παρουσιάζονται ελλείψεις στο φυλακτικό προσωπικό σύμφωνα με τα στοιχεία που εστάλησαν σήμερα  το πρωί στο ΥΠΠΟΑ, η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Λίνα Μενδώνη, σε συνεννόηση και με την Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων Υπουργείου Πολιτισμού αποφάσισε για την ασφάλεια των εργαζομένων αλλά και των μουσείων και των μνημείων να ανασταλεί η λειτουργία τους ως και την 30η Μαρτίου.

Εννοείται ότι στα Μουσεία και στους αρχαιολογικούς χώρους θα υπάρχει το αναγκαίο προσωπικό φύλαξης.

Παράλληλα έχουν δοθεί οι σχετικές οδηγίες για τη σχολαστική καθαριότητα των χώρων υγιεινής που χρησιμοποιεί το προσωπικό στο σύνολο των υπηρεσιών του ΥΠΠΟΑ, μουσείων και αρχαιολογικών χώρων».

Ανακοίνωση του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού

​Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ και τις οδηγίες του Υπουργείου Υγείας, το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, για τις επόμενες 15 ημέρες, ανακοινώνει τα εξής:

Θέατρα, κινηματογράφοι, χώροι πολιτιστικών εκδηλώσεων παραμένουν κλειστοί, κατά το συγκεκριμένο διάστημα.

Τα μουσεία θα λειτουργούν με ελεγχόμενη ροή επισκεπτών. Ωστόσο, θα πρέπει να υπάρχει μέριμνα από το αρμόδιο προσωπικό κάθε μουσείου, προκειμένου σε κάθε αίθουσα, ανάλογα με το μέγεθός της, να μην υπάρχουν ταυτόχρονα περισσότερα από 20-30 άτομα. Αντίστοιχη μέριμνα θα πρέπει να υπάρχει στην περίπτωση που μεγάλος αριθμός επισκεπτών συγκεντρώνεται στα εκδοτήρια των εισιτηρίων. Οι αρχαιολογικοί χώροι λειτουργούν κανονικά, εκτός αν υπάρξει νεότερη ειδική ανακοίνωση. Σημειώνεται ότι, ειδικά για τους αρχαιολογικούς χώρους της Αχαΐας, Ηλείας και Ζακύνθου, ισχύουν τα προηγούμενα μέτρα που επέβαλε ο ΕΟΔΥ. Η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Λίνα Μενδώνη βρίσκεται σε διαρκή επαφή με τον Υπουργό Υγείας κ. Βασίλη Κικίλια.

#ministryofculturegr

#ministerofculturegr

#YPPOA

#coronovirus

Η ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΡΟΣΟΨΗ ΤΟΥ ΤΥΜΒΟΥ ΚΑΣΤΑ

Δεν είναι μόνο ο λέοντας πάνω στο επιβλητικό βάθρο στην κορυφή του Τύμβου της Αμφίπολης και ο περίβολος του μισού χιλιομέτρου που προκαλούσε δέος. Τεραστίου μεγέθους, με γλυπτές συνθέσεις και πλούσιο εναέτιο διάκοσμο ήταν και η εξωτερική πρόσοψη του ταφικού μνημείου, όπως αποκαλύπτει με συνέντευξή του στο Βήμα της Κυριακής ο αρχιτέκτοντας της ανασκαφής στον Τύμβο Καστά, κ. Μιχάλης Λεφαντζής.

 

Εντυπωσιακά είναι τα δεδομένα για το εξωτερικό κέλυφος του πρώτου χώρου του τάφου (με τις Σφίγγες και τη μνημειώδη σκάλα). Καλυπτόταν από δίριχτη στέγη στους αρχαίους χρόνους και είχε μαρμάρινη πρόσοψη δίστυλη εν παραστάσι, η οποία εδραζόταν στη στέψη του περιβόλου και είχε μαρμάρινο περιθύρωμα.

Η πρόσοψη είχε πλάτος έξι μέτρων και ύψος που έφτανε τα εννέα μέτρα, δηλαδή ήταν υψηλότερη κατά ένα μέτρο από την κορυφή της καμάρας του τάφου. Η αρχιτεκτονική μελέτη έδειξε ότι η κυριότητα του περιβόλου δεν δημιουργούσε πρόβλημα και η πρόσοψη φαινόταν ευθεία, προκαλώντας δέος στο βλέμμα του ανθρώπου της εποχής, στα υστεροκλασικά χρόνια.

Ρωξάνη, η «βάρβαρη» σύζυγος του Μεγάλου Αλεξάνδρου που δολοφονήθηκε με τον γιο της στην Αμφίπολη

H Ρωξάνη, που το όνομά της σημαίνει φωτεινή και μικρό αστέρι, ήταν μία πανέμορφη κοπέλα από την Σογδιανή, Σατραπεία βόρεια του Αφγανιστάν στο σημερινό Ουζμπεκιστάν.

Ο πατέρας της ήταν ο Πέρσης Σατράπης της Σογδιανής Οξυάρτης και εκείνη ένα 16χρονο κορίτσι που γοήτευσε το μεγάλο στρατηλάτη έπειτα από ένα βραδινό γλέντι, όπου την είδε να χορεύει.
Την παντρεύτηκε το 327 π.Χ.
Η νεαρή Ρωξάνη, ήταν η πιο όμορφη γυναίκα της εποχής, σύμφωνα με μαρτυρίες.

Η Ρωξάνη τον συνόδευσε στην εκστρατεία του στην Ινδία και γέννησε τον γιο τους Αλέξανδρο Δ' μετά τον θάνατο του Αλεξάνδρου στη Βαβυλώνα το 323 π.Χ.. Ο θάνατος του Μεγάλου Αλεξάνδρου άφησε εκτεθειμένους την Ρωξάνη και το γιο της, οι οποίοι έπεσαν θύματα δολοφονίας περίπου το 311π.Χ. έπειτα από διαταγή του Κασσάνδρου, καθώς ο 13χρονος Αλεξανδρος Δ' ήταν ο μόνος νόμιμος διάδοχος της τεράστιας αυτοκρατορίας.

Η Ρωξάνη με το γιο της γύρισαν στη Μακεδονία και κατέφυγαν στην Ήπειρο που ζούσε εκεί η Ολυμπιάδα, η μητέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Δεν αισθανόταν ασφαλής στην Μακεδονία, καθώς εκεί πλέον την εξουσία ασκούσαν οι αντίπαλοι του Αλεξάνδρου και σφετεριστές του θρόνου του. Η Ρωξάνη και ο γιός της Αλέξανδρος έπεσαν τελικά θύματα της θηριώδους εξουσιομανίας του Κασσάνδρου.

Φυλακίστηκε στην Αμφίπολη

Όταν πέθανε η Ολυμπιάδα, έχασε το στήριγμά της και ο γιος του Αντίπατρου, Κάσσανδρος, που είχε σφετεριστεί την εξουσία στη Μακεδονία, φυλάκισε στην Αμφίπολη τη Ρωξάνη και το γιό της Αλέξανδρο, όπου με διαταγή του το 311 π.Χ. δολοφονήθηκαν.
Όμως τα σώματά τους εικάζεται ότι δεν τάφηκαν με τις δέουσες τιμές καθότι ήταν εχθροί του Κασσάνδρου. Σίγουρα πάντως αποκλείεται να έτυχαν βασιλικών τιμών και ταφής, όπως υποδηλώνουν οι λέοντες-σφίγγες που βρέθηκαν στην Αμφίπολη, ότι πρόκειται σε κάθε περίπτωση για βασιλικό τάφο.

Πηγές: iefimerida.gr