Με Διαβατήριο Τον Ελληνικό Πολιτισμό

Του Δημήτρη Γαρούφα*

Ευρισκόμενος φέτος το καλοκαίρι στα πάτρια εδάφη  της Αμφίπολης, ρώτησα υπάλληλο του αρχαιολογικού Μουσείου Αμφίπολης  από ποιες χώρες είναι οι ξένοι επισκέπτες .Μου ανέφερε για Βαλκάνιους, ΄Αγγλους και Γερμανούς τονίζοντας όμως ότι οι περισσότεροι είναι από τη Γαλλία γιατί όταν είχε γίνει ή έκθεση για την αρχαία Μακεδονία στο Λούβρο συμμετείχε και το Μουσείο Αμφίπολης με 4 εκθέματα ένα εκ των οποίων ήταν στην αφίσα της έκθεσης..Από τότε αν και πέρασαν χρόνια έρχονται  αρκετοί  Γάλλοι να επισκεφθούν το Μουσείο…Σκέφτομαι πόσο περισσότεροι και υψηλότερου μορφωτικού και οικονομικού επιπέδου θα ήταν οι τουρίστες αν συχνά διοργανώναμε εκθέσεις σε μεγάλες Ευρωπαϊκές ή και Βαλκανικές χώρες..
Θυμάμαι ακόμα μια συζήτηση που είχα με τον υπουργό Πολιτισμού της Σερβίας  Neboisa Bradic τον Ιούνιο του 2009 στην Θεσσαλονίκη με την ιδιότητά μου ως προέδρου του Δ.Σ του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος  για προώθηση της βαλκανικής συνεργασίας με διοργάνωση κάθε χρόνου ενός θεατρικού φεστιβάλ αφιερωμένου στη μνήμη  του Ρήγα Φεραίου, ιστορικού συμβόλου  της Βαλκανικής συνεργασίας…

Θυμάμαι επίσης πάλι την περίοδο που ήμουν πρόεδρος του Δ.Σ του ΚΘΒΕ που το ΚΘΒΕ   ίδρυσε  άτυπα την ένωση θεάτρων νοτιανατολικής Ευρώπης  με συμφωνία κάθε 2 χρόνια τα κρατικά θέατρα  των βαλκανικών χωρών να συναντώνται σε ένα μήνα θεάτρου με παραστάσεις αρχαίου Ελληνικού δράματος…΄Εγινε  τον Ιούνιο του 2007 στο θέατρο Δάσους στην Θεσσαλονίκη με  συμμετοχή των εθνικών θεάτρων από Αλβανία, Σερβία, Ρουμανία, Βουλγαρία, Τουρκία..Ακολούθησαν πρωτόκολλα συνεργασίας  του ΚΘΒΕ με όλα τα εθνικά θέατρα των Βαλκανίων  με παραστάσεις του ΚΘΒΕ στο Βελιγράδι, Σόφια, αρχαία Ηράκλεια δίπλα στο Μοναστήρι  και παραστάσεις των κρατικών βαλκανικών θεάτρων  στην Θεσσαλονίκη στο πλαίσιο των «Δημητρίων».. …Το αποτέλεσμα ήταν  στις δραματικές σχολές των γειτονικών χωρών να ασχολούνται περισσότερο με το αρχαίο δράμα, οι ηθοποιοί να αρχίζουν να μαθαίνουν Ελληνικά και να αναζητούνται αρχιτέκτονες για κατασκευή υπαίθριων θεάτρων σε γειτονικές χώρες. Κάποιος φίλος από  Σόφια χαριτολογώντας είπε τότε  πως ήταν η  πιο επιτυχής πολιτιστική παρέμβαση της Ελλάδας στα Βαλκάνια..

Τα αναφέρω όλα αυτά για να επισημάνω ότι ο Ελληνικός πολιτισμός ελκύει διαχρονικά στα Βαλκάνια κι΄ ότι με διαβατήριο αυτόν  είμαστε ευπρόσδεκτοι σε όλες τις χώρες  ,μας δέχονται ως πρωταγωνιστές στην περιοχή και μας δίνουν την δυνατότητα για πρωτοβουλίες που θα αμβλύνουν τις αντιθέσεις και θα δημιουργήσουν προοπτική ειρήνης και προόδου στην περιοχή.
Υπενθυμίζω ότι μετά το 1990 υπήρξε ισχυρή Ελληνική οικονομική  παρουσία στην ευρύτερη βαλκανική περιοχή με χιλιάδες Ελληνικές επιχειρήσεις ,με τις Ελληνικές τράπεζες μέσω θυγατρικών να ελέγχουν το τραπεζικό σύστημα. Δυστυχώς αυτή η οικονομική παρουσία δεν συνοδεύτηκε από πολιτιστική με αποτέλεσμα να μην υπάρξουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα ενώ τώρα με την οικονομική κρίση εγκαταλείπουμε τα ερείσματα που δημιουργήσαμε και το κενό που αφήνουμε το καλύπτει επιμελώς η Τουρκία αποκτώντας  ισχυρή επιρροή στις γειτονικές χώρες. Δεν θέλω να μπω σε  λεπτομέρειες αλλά το γεγονός ότι υπάρχουν τρία φροντιστήρια Ελληνικής γλώσσας στο Μοναστήρι ,κι΄ ότι στο τμήμα Νεοελληνικής φιλολογίας στη Σόφια  κάθε χρόνο οι υποψήφιοι είναι περισσότεροι από τους υποψήφιους για το τμήμα Αγγλικής φιλολογίας, αποδεικνύει ότι η Ελληνική γλώσσα ελκύει ακόμη  και για ωφελιμιστικούς λόγους αλλά και σαν μέσο να μετέχουν της Ελληνικής παιδείας…Γι΄ αυτό χρειαζόμαστε και διπλωματία του πολιτισμού. χρειάζεται να ξαναθυμηθούμε τις αρχές του οικουμενικού Ελληνισμού και να λειτουργούμε με αυτές  προβάλλοντας την Ευρωπαϊκή προοπτική της ευρύτερης βαλκανικής περιοχής ,  λειτουργώντας  η Ελλάδα ως παράγοντας ειρήνης, σταθερότητας και προόδου στην ευρύτερη περιοχή.

Ελλείψει οράματος αφήσαμε ανεκμετάλλευτες τις  ιστορικές ευκαιρίες που δημιούργησαν για τον Ελληνισμό οι μετά το 1990 γεωπολιτικές εξελίξεις,  αλλά και τώρα ακόμα υπάρχουν κάποιες δυνατότητες. Γι΄ αυτό σωστά  η υπουργός Πολιτισμού κ. Μενδώνη  δήλωσε ότι θα προχωρήσει χωρίς καθυστέρηση  το έργο ανάδειξης του τύμβου Καστά στην Αμφίπολη με το μοναδικό του μνημείο που έχει μεγαλύτερη αξία γιατί βρίσκεται στην Μακεδονία μας,  ενώ το Υπουργείο Πολιτισμού μπορεί να  δώσει νέα πνοή   στο όραμα διαβαλκανικής συνεργασίας  με κορμό πολιτιστικές δράσεις  αξιοποιώντας την υποδομή που υπάρχει και στη Θεσσαλονίκη…με εκθέσεις των Μουσείων μας αλλά και με παραστάσεις του ΚΘΒΕ σε όλες τις βαλκανικές χώρες…
΄Όπως προανέφερα με διαβατήριο τον πολιτισμό μας  είμαστε ευπρόσδεκτοι στις γειτονικές βαλκανικές χώρες  και μπορούμε να κερδίσουμε τις τοπικές κοινωνίες  που θα επιβάλλουν την βούλησή τους και στις ηγεσίες,  δίνοντας την δυνατότητα να ξαναλειτουργήσει ο Ελληνισμός στην ευρύτερη περιοχή με τις αρχές του οικουμενικού Ελληνισμού  ως συνεκτικός κρίκος, ως παράγοντας ειρήνης, σταθερότητας και προόδου.

* Δικηγόρος, πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, μέλος του Δ.Σ της «Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών».Δημοσιεύθηκε στις 21-9-2019 στην εφημερίδα «Δημοκρατία».* 
Πηγή: eproodos.gr